Monitor Prawa Pracy

nr 2/2012

Przywrócenie terminów dochodzenia roszczeń ze stosunku pracy

Aneta Giedrewicz-Niewińska
Autorka jest adiunktem na Wydziale Prawa Uniwersytet w Białymstoku.
Abstrakt

Przepisy dotyczące terminów do dokonania czynności z art. 264 KP nie są łatwe do praktycznego stosowania. Na tym tle powstało wiele kontrowersji prowadzących do rozbieżności w orzecznictwie SN. Niniejsze opracowanie poświęcone zostanie analizie wspomnianych orzeczeń.

Wstęp

Instytucja przywrócenia terminu, uregulowana w art. 265 KP, dotyczy terminów prawa materialnego1, do których nie mają zastosowania przepisy KPC stanowiące o uchybieniu i przywracaniu terminu. Uchybienie tym terminom uniemożliwia pracownikowi, na skutek upływu czasu, skuteczne dochodzenie roszczeń przed sądem pracy. Dotyczy to, wskazanych w art. 97 § 21 KP i w art. 264 KP, terminów na dokonanie takich czynności, jak:

– wystąpienie z żądaniem sprostowania świadectwa pracy do sądu pracy w ciągu 7 dni od zawiadomienia pracownika przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy;

– odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę w ciągu 7 dni od doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę;

– żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania złożone 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę;

– żądanie nawiązania umowy o pracę wnoszone w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.

Należy przy tym odróżnić terminy zawite prawa materialnego wyżej wskazane od terminów przedawnienia roszczeń uregulowanych w art. 291–295 KP2.

Z art. 265 KP wynikają następujące warunki dopuszczalności przywrócenia uchybionego terminu:

– brak winy w uchybieniu terminu,

– wniesienie wniosku o przywrócenie terminu w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu,

– uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających przywrócenie terminu.

Brak winy w uchybieniu terminu

Przepisy KP stanowią o przywróceniu uchybionego terminu, jeżeli pracownik nie wniósł pozwu w określonym terminie bez swojej winy. Brak winy po stronie osoby zamierzającej wystąpić z roszczeniem do sądu pracy stanowi zatem konieczną przesłankę przywrócenia terminu. Ustawodawca nie definiuje pojęcia winy na gruncie prawa pracy. Decydującą rolę w tej kwestii pozostawiono doktrynie i orzecznictwu. Konkluzję tę należy odnosić także do pojęcia winy z art. 265 KP. W kwestii pojęcia winy w ujęciu wspomnianego przepisu wypowiedział się SN w postanowieniu z 15.11.2007 r.3. Zostało ono wydane na skutek kasacji wniesionej przez byłego pracownika Kancelarii Prezesa Rady Ministrów od wyroku Sądu Okręgowego oddalającego powództwo o przywrócenie do pracy z powodu niezachowania ustawowego terminu na jego wniesienie. Jednym z argumentów podnoszonych przez byłego pracownika w skardze kasacyjnej było stwierdzenie, iż [...]