Monitor Prawa Pracy

nr 1/2012

Kadra zarządzająca i kierownicza

Wojciech Muszalski
Profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Autor licznych publikacji.
Abstrakt

W niniejszym opracowaniu autor dzieli się swoimi refleksjami wynikającymi z lektury opracowania pt. Labour Law of Executive Staff in Selected Countries1. Jest to zbiór raportów mówiących o pozycji i regulacji prawnej kadry zarządzającej i kierowniczej, które dotyczą następujących krajów: Belgii, Brazylii, Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Włoch, Japonii, Hiszpanii oraz polemicznie – Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Uwagi wstępne

Zainteresowanie pozycją i regulacją prawną kadry zarządzającej i kierowniczej wzbudza szerokie zainteresowanie nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach. Praktycznie wpływa na to globalizacja gospodarki oraz powstawanie wielkich międzynarodowych koncernów. W związku z tym podjęto w Niemczech zadanie przybliżenia tego problemu szerszemu gronu. Wykonano je we współpracy z autorami ośmiu innych, wybranych państw, którzy przedstawili raporty krajowe, a całość wydano w postaci opracowania Labour Law of Executive Staff in Selected Countries. Określenie i koncepcja executive staff, jak polemicznie zaznaczono, budzi wątpliwości. Określenie to nie ma bowiem ścisłego ujęcia w prawie Stanów Zjednoczonych, będącym spadkobiercą prawa angielskiego, oraz we współczesnym prawie brytyjskim, a w prawie niemieckim występuje jako leitende Angestelte. Z wyborem, skądinąd uzasadnionym, języka angielskiego dla przedstawienia problemu łączą się także dodatkowe trudności. Przykładem może służyć słowo worker, które w języku prawnym i prawniczym niemieckim, francuskim, rosyjskim czy polskim może być tłumaczone różnie, a w zależności od kontekstu nawet musi. Oddania w języku polskim określenia executive staff trzeba dokonać w języku polskim w sposób dwuczłonowy, a mianowicie kadry zarządzającej, to jest członków kolegialnych zarządów w spółkach i innych zakładach wraz z zarządzającymi nimi w sposób jednoosobowy1 oraz pozostałych pracowników na wysokich stanowiskach kierowniczych. Niestety w przedstawianym opracowaniu nie posłużono się tym istotnym z punktu widzenia prawnego rozróżnieniem. Wskazano wielokrotnie, że kierownicze funkcje posiadają osoby, które są uprawnione do przyjmowania i zwalniania pracowników. Stanowi to scharakteryzowanie ich względnie precyzyjne. Niemniej jednak [...]