Monitor Prawa Pracy

nr 7/2011

Podróż służbowa telepracownika

Anna Piszczek
Autorka jest aplikantem radcowskim w OIRP w Łodzi oraz doktorantem w Katedrze Prawa Pracy WPiA UŁ.
Abstrakt

W niniejszym opracowaniu autorka omawia problem podróży służbowej telepracownika. W tym kontekście niezwykle interesującą kwestią jest, kiedy telepracownik będzie znajdował się w podróży służbowej – np. czy jeżeli telepraca jest wykonywana wyłącznie w domu telepracownika, podróżą służbową będzie wizyta w siedzibie pracodawcy? Kolejne zagadnienie wiąże się z dopuszczalnością uznania za telepracowników tzw. pracowników mobilnych i przyznaniem im ewentualnych uprawnień związanych z pozostawaniem w podróży służbowej.

Wstęp

Od momentu wprowadzenia przez ustawodawcę telepracy do KP stało się jasne, że do telepracowników będą mieć zastosowanie wszystkie przepisy dotyczące pracowników z odmiennościami wynikającymi z nowego rozdziału IIb „Zatrudnianie pracowników w formie telepracy”1. Telepraca nie jest bowiem jakąś szczególną podstawą zatrudnienia, a jedynie formą wykonywania pracy. Telepracownicy mogą zatem, tak samo jak pozostali pracownicy, znajdować się w podróży służbowej, w sytuacji spełnienia przesłanek z art. 775 § 1 KP. Z podmiotowego zakresu stosowania tego przepisu nie zostały bowiem wyłączone osoby, które wykonują pracę regularnie poza zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną, przekazując pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (art. 675 KP).

Wykonywanie zadania służbowego na polecenie pracodawcy

Zgodnie z art. 775 KP, pracownik znajduje się w podróży służbowej, jeżeli wykonuje:

– zadanie służbowe,

– na polecenie pracodawcy,

– poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.

Właściwa interpretacja dwóch pierwszych przesłanek nie wywołuje sporów w doktrynie oraz orzecznictwie, dlatego zostaną one jedynie zasygnalizowane w niniejszym artykule.

Zadanie służbowe to zdarzenie incydentalne w odniesieniu do pracy umówionej i wykonywanej zwykle w ramach stosunku pracy. Polecenie wyjazdu służbowego powinno określać konkretne zadanie do wykonania, termin i miejsce jego realizacji. Zadanie to w żadnym razie nie może mieć charakteru generalnego i nie może polegać na wykonywaniu pracy określonego rodzaju, wynikającej z charakteru zatrudnienia2. W myśl tego ugruntowanego poglądu dwie wskazane powyżej przesłanki zostałyby spełnione np. w sytuacji wydania pracownikowi sekretariatu polecenia promocji pracodawcy na targach handlowych w określonym miejscu i czasie. Byłoby to powiem powierzenie pracownikowi zadania wykraczającego poza sformułowany w umowie rodzaj pracy.

Miejsce pracy

„Miejsce pracy” należy odróżnić od „siedziby pracodawcy”. Sąd Najwyższy w jednym z wyroków sformułował pogląd, zgodnie z którym siedziba pracodawcy jest pojęciem obiektywnym, nieulegającym zmianie w drodze porozumienia między pracodawcą a pracownikiem. Siedzibę przedsiębiorstwa państwowego określa dokument stanowiący podstawę wpisu tego przedsiębiorstwa do rejestru przedsiębiorstw państwowych3. O siedzibie pracodawców będących osobami prawnymi albo ułomnymi osobami prawnymi będą przesądzać przepisy [...]