Monitor Prawa Pracy

nr 3/2011

Niemieckie doświadczenia związane z funkcjonowaniem "minijobs" – wnioski dla Polski

Magdalena Rycak
Adiunkt w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, prodziekan Wydziału Prawa i Administracji na Uczelni Łazarskiego w Warszawie.
Abstrakt

W Raporcie Polska 2030 r. podaje się, że Polska ma jeden z najniższych w Europie odsetek osób aktywnych zawodowo. Pomiędzy 2002 r. a 2008 r. liczba bezrobotnych spadła o 2,2 mln osób, a stopa bezrobocia obniżyła się z prawie 20 do 7%. Pomimo że liczby te świadczą raczej o sukcesie, to z drugiej strony statystyki wskazują, że ubyło osób rzeczywiście uczestniczących w rynku pracy. Liczba osób „aktywnych zawodowo”, czyli suma pracujących i szukających pracy, spadła w tym okresie o 368 000 osób. W tym samym czasie liczba „biernych zawodowo”, czyli tych, którzy nie pracują ani nie szukają zatrudnienia, wzrosła o 681 000. Według Strategii Lizbońskiej „miarą sukcesu na rynku pracy nie jest niska stopa bezrobocia, lecz wysoka stopa zatrudnienia, która docelowo w 2010 r. powinna wynieść średnio dla UE 70%”. Bezrobocie w Polsce ma w większości charakter długotrwały, co wskazuje na jego podstawy strukturalne. Aktywność zawodowa osób poniżej 25. i powyżej 50. roku życia, niezależnie od płci, w Polsce jest znacznie niższa niż przeciętna w UE. Jedynie wśród kobiet i mężczyzn między 25. a 39. rokiem życia aktywność zawodowa w Polsce jest porównywalna z przeciętną aktywnością mieszkańców UE. Autorzy wskazanego Raportu ostrzegają, że bez zwiększenia poziomu aktywności zawodowej Polaków, w tym szczególnie w grupach wiekowych powyżej 45. i między 15. a 24.), przy jednoczesnym wyjściu z rynku pracy powojennego wyżu demograficznego istotnie spadnie dynamika wzrostu PKB.