Abstrakt

W pierwszej części opracowania zostało przedstawione krótkie wprowadzenie dotyczące zakazów umownych, ogólne zagadnienia odnoszące się do zakazów konkurencji w stosunkach pracy i pojęcie działalności konkurencyjnej na podstawie art. 101¹ § 1 KP¹.

Natomiast w części drugiej autorka koncentruje się bezpośrednio na umowach o zakazie konkurencji w stosunku pracy i po jego ustaniu. O ile wspólne są wymagania formalne prowadzące do powstania zobowiązania i wspólne rozumienie działalności konkurencyjnej, o tyle inne są wymagania co do zakresu podmiotowego i przedmiotowego (treści) w obu przypadkach.

Przepisy art. 101¹-101² KP przewidują odrębne przesłanki podmiotowe wprowadzenia zakazu. Inne są esentialia negotii obu umów.

Umowa o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy

Artykuł 101¹ KP nie przewiduje żadnych ograniczeń o charakterze podmiotowym i przedmiotowym. Zatem umowa o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy może być zawarta z każdym pracownikiem, bez względu na jego stanowisko, rodzaj świadczonej pracy czy dostęp do rozmaitych informacji stanowiących tajemnicę pracodawcy².

Umowa ta nie wprowadza odmienności w kwestii odpowiedzialności pracownika z tytułu naruszenia zobowiązania z umowy o zakazie konkurencji. Pracownik odpowiada jak za naruszenie obowiązków ze stosunku pracy. Przepisy nie czynią ograniczeń co do okresu obowiązywania tej umowy i nie nadają jej charakteru bezwzględnie odpłatnej. Zatem umowa ta nie powinna budzić w praktyce większych wątpliwości.

Istotne jest zaś to, że art. 101¹ KP rozumiany jest w ten sposób, iż powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej staje się obowiązkiem pracownika tylko wówczas, gdy jest on wprowadzony w odrębnej umowie. Zakaz ten nie wynika bezpośrednio z przepisów prawa, a w szczególności nie może być wyprowadzany z obowiązku dbałości o dobro pracodawcy (art. 100 § 2 pkt 4 KP)³.

W przypadku umowy o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy Kodeks pracy reguluje wyraźnie również odpowiedzialność pracownika za naruszenie zakazu konkurencji. Na podstawie art. 101¹ § 2 KP pracodawca może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody na zasadach określonych w przepisach rozdziału I w dziale piątym. Nie można więc obarczyć pracownika wyższą [...]