Abstrakt

W aktualnym stanie prawnym nie ma przepisu zobowiązującego pracodawcę do wydania opinii o pracy pracownika - jest to uzależnione wyłącznie od jego woli. Nie ma również przepisu określającego obowiązkową treści opinii o pracy.

Opracowanie zawiera praktyczne uwagi na temat właściwego przygotowania opinii o pracy pracownika, o odbytej praktyce, czy innych zaświadczeń o pracy oraz wzory pism.

Uwagi wstępne

Opinia o pracy pracownika stanowi okazjonalne sformułowanie oceny na potrzeby podmiotu zewnętrznego w stosunku do firmy, w której zatrudniony jest pracownik. Najczęściej opinie wystawiane są dla pracowników odchodzących z pracy (dla przedstawienia w procesie rekrutacji lub wyboru oferty współpracy), tym niemniej mogą wystąpić również potrzeby ich wystawienia w trakcie trwającego zatrudnienia (np. przy aplikowaniu na studia doktoranckie, przy dokonaniu wpisu na listę biegłych sądowych, przy kandydowaniu do pełnienia funkcji społecznych, przy adopcji dziecka itp.).

Opinie o pracy mają długą tradycję. Ich rodowód sięga przedwojennych listów referencyjnych (polecających), które z czasem przekształciły się w prawną instytucję świadectwa pracy. Świadectwo pracy miało jednak ograniczony charakter informacyjny, ponieważ nie można było w nim umieszczać jakichkolwiek wzmianek, które by mogły utrudniać pracownikowi znalezienie pracy. Lukę tę wypełniła tzw. opinia pracownicza, która początkowo formułowana była na potrzeby zewnętrzne, a następnie zaczęła odgrywać istotną rolę jako narzędzie wewnętrznej polityki kadrowej. Praktyka poufnego opiniowania pracowników krytykowana była jednak z uwagi na częste naruszanie sfery dóbr osobistych. W rezultacie wydawanie opinii o pracy poddane zostało regulacji prawnej (opiniowanym przyznano prawo do odwołania się od opinii niezgodnych ze stanem faktycznym, a kontrolę nad prawidłowością systemu opiniowania [...]