Abstrakt

Europejska Karta Społeczna zawiera postanowienia dotyczące indywidualnych i zbiorowych stosunków pracy. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie polskiego ustawodawstwa prawa pracy, tam gdzie brak zgodności z postanowieniami Karty jest istotny.

Wprowadzenie

Europejska Karta Społeczna z 1961 r. i jej wersja z 1996 r. (Zrewidowana Europejska Karta Społeczna) definiują kierunki polityki społecznej oraz prawa społeczne. Ich realizacja ma zapewniać podnoszenie poziomu życia i popieranie dobrobytu społecznego. Pełne zatrudnienie, bezpieczeństwo pracy dzięki wysokiemu poziomowi ochrony praw pracowniczych, pełna ochrona socjalna to ideały, do których realizacji zobowiązuje Karta¹.

Zawarte w Karcie z 1961 r. prawa dotyczące indywidualnych i zbiorowych stosunków pracy są następujące:

- odpowiednie warunki pracy,

- sprawiedliwe wynagrodzenie,

- szczególna ochrona dzieci i młodocianych, zwłaszcza w związku z wykonywaniem pracy,

- ochrona macierzyństwa,

- swobodne zrzeszanie się,

- rokowania zbiorowe, w tym strajk i lokaut,

dodatkowo w Karcie zrewidowanej zagwarantowano:

- równe warunki pracy i równe wynagradzanie,

- poszanowanie godności w pracy,

- prawo do informacji i konsultacji, w tym dodatkowo w toku postępowania związanego ze zwolnieniami zbiorowymi

- udział w określaniu poziomu warunków i środowiska pracy,

- ochronę na wypadek zwolnienia,

- ochronę należności w razie niewypłacalności pracodawcy,

- szczególną ochronę przedstawicieli pracowników.

Biorąc pod uwagę różny poziom krajowych ustawodawstw socjalnych, Karta przewiduje możliwość związania się wybranymi jej postanowieniami.

Kontrola wykonywania Karty

Kontrola wykonywania Karty opiera się na sprawozdaniach krajowych. Oceny z prawnego punktu widzenia dokonuje Komitet Niezależnych Ekspertów (KNE). Komitet Rządowy, mając na względzie czynniki społeczne i gospodarcze, prowadzi dalszą dyskusję oraz [...]