Monitor Prawa Pracy

nr 5/2005

Partycypacja pracowników w spółce europejskiej z siedzibą w Polsce - etap negocjacyjny

Katarzyna Niedzielska
Autorka jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego w Katedrze Prawa Cywilnego i Handlowego.
Abstrakt

Dnia 4.3.2005 r. Sejm w ramach dostosowania prawa polskiego do wymogów unijnych uchwalił ustawę o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej1. Reguluje ona kwestie tworzenia SE oraz partycypacji pracowników w jej zarządzaniu.

W niniejszym opracowaniu przedstawiamy pierwszy z cyklu dwóch artykułów poświęconych temu zagadnieniu, w którym Autorka przedstawi procedurę negocjacji dla SE z siedzibą w Polsce na podstawie przepisów SpEuropU. W kolejnym opisane zostaną zasady współdecydowania pracowników w zarządzaniu SE.

Uwagi wstępne

Spółka jest jedną z podstawowych form prawnych organizacji podmiotów gospodarczych, a jej działalność bardzo często nie zamyka się w granicach systemu prawnego tylko jednego państwa. Pożądane jest, aby w każdym systemie obowiązywały ją podobne wymogi prawne. Rada Ministrów UE, działając na podstawie art. 308 Traktatu Ustanawiającego Wspólnoty Europejskie2, 8.10.2001 r. jednomyślnie uchwaliła rozporządzenie Nr 2157/2001 o europejskiej spółce akcyjnej i dyrektywę Nr 2001/86/WE uzupełniającą to rozporządzenie o postanowienia dotyczące uczestnictwa pracowników w zarządzaniu societas europaea3. Pierwszy projekt rozporządzenia powstał w 1970 r., a dopiero na szczycie w Nicei w 2001 r. osiągnięto kompromis4. Europejska spółka akcyjna5 wyróżnia się następującymi cechami:

  • szczególnym sposób zakładania, w który muszą być zaangażowane podmioty posiadające siedzibę przynajmniej w dwóch różnych państwach członkowskich;
  • możliwością przeniesienia siedziby do innego państwa członkowskiego z zachowaniem tożsamości podmiotowej;
  • strukturą organów dającą możliwość wyboru sposobu zarządzania między systemem monistycznym a dualistycznym;
  • szczególną regulacją udziału pracowników w zarządzaniu SE.

Rozporządzenie i dyrektywa o SE

Udział pracowników w zarządzaniu spółką był najtrudniejszą kwestią pojawiającą się w projektach rozporządzenia o SE. Niemożność uzgodnienia jednolitej podstawy[...]