Abstrakt
Wprowadzenie
Szczegółowa reglamentacja dostępu pracodawcy do danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników to niekwestionowany dziś kierunek rozwoju prawa pracy. Swego rodzaju ukoronowaniem tej tendencji stał się obowiązujący od 1.1.2004 r. art. 22 KP, który łącznie z innymi przepisami o ochronie danych osobowych1 ma skutecznie zapobiegać m.in. dyskryminacyjnej selekcji na rynku pracy.
Czy cel ten jest przez ustawodawcę realizowany konsekwentnie? Czy ograniczając z jednej strony dostęp do informacji osobowych, nie otwiera jednocześnie dróg wglądu do danych, które faktycznie mogą stać się podstawą takiej selekcji?
Już pobieżna analiza przepisów prawa pracy wskazuje na systemowo uwarunkowany funkcjami pracodawcy brak takiej konsekwencji. Oto dwa przykłady dotyczące szczególnie „wrażliwych” danych osobowych.
Informacja o stanie zdrowia kandydata do pracy
Informacja ta pozostaje pod szczególną ochroną prawa. W procesie rekrutowania pracownika zgodnie z art. 229 KP pracodawca powinien skierować go na wstępne badania lekarskie celem uzyskania orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na danym stanowisku. W zasadzie do treści takiego orzeczenia pracodawca powinien ograniczyć swoje zainteresowanie stanem zdrowia pracowników. Nie może tej wiedzy uzupełniać innymi środkami, w szczególności poprzez zadawanie pytań, np. o podatność na choroby, co mogłoby wskazywać na praktykę dyskryminacyjną. Jak to wyżej wskazano, jednym z podstawowych celów tak daleko idących ograniczeń jest zapobieżenie, w szczególności w warunkach wysokiej stopy bezrobocia, niedopuszczalnej dyskryminacyjnej selekcji kandydatów do pracy. Chodzi o to, żeby potencjalny pracodawca miał zamkniętą drogę do pozyskania informacji o tym, czy np. kandydat jest osobą podatną na choroby, aby w razie ustalenia takiej okoliczności nie nawiązywać z nim stosunku pracy.
Ta szczególna ochrona informacji o stanie zdrowia kandydata do pracy doznaje jednak znaczącego ograniczenia, a to za sprawą nałożenia na pracodawcę obowiązku wypłaty wynagrodzenia chorobowego, co znajduje swoje odzwierciedlenie w [...]