Monitor Prawa Pracy

nr 12/2005

Praca ponadwymiarowa nauczycieli akademickich

Beata Bury
Autorka jest asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym w Rzeszowie oraz adiunktem w Wyższej Szkole Administracji i Zarządzania w Przemyślu.
Abstrakt

Zasadą prawa pracy jest, iż praca w godzinach ponadnormatywnych, stanowiąca dodatkowy wysiłek podejmowany przez pracownika powinna być opłacana wyżej niż praca wykonywana w normalnym czasie pracy. Jednak w przypadku nauczycieli akademickich praca przekraczająca wymiar pensum dydaktycznego nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych w rozumieniu art. 151 § 1 KP z wszelkimi tego konsekwencjami. Zgodnie z nowym uregulowaniem nauczyciel akademicki jest zobowiązany do wykonywania pracy ponadwymiarowej, a jego zgoda jest wymagana dopiero po przekroczeniu granicy ustanowionej przepisami prawa.

W niniejszym opracowaniu Autorka zwraca uwagę na negatywne konsekwencje związane z wprowadzeniem tej zmiany.

Wprowadzenie

Pragmatyki pracownicze1 w sposób mniej lub bardziej szczegółowy regulują czas pracy poszczególnych kategorii zawodowych objętych przedmiotowym zakresem ich działania. Rozwiązania w nich przyjęte są niekiedy bardzo rozbudowane (np. ustawa z 16.4.2004 r. o czasie pracy kierowców2), ale zdarzają się również unormowania bardzo lakoniczne (np. ustawa z 27.7.2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych3).

Artykuł 5 KP określa relację między przepisami pozakodeksowymi prawa pracy a przepisami zawartymi w Kodeksie pracy. Stanowi, iż jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników określają przepisy szczególne, przepisy Kodeksu pracy stosuje się w zakresie nimi nieuregulowanym. Zależność tę można określić formułą: lex specialis derogat legi generali. Przesądza to o posiłkowej roli przepisów kodeksowych w zakresie [...]