Monitor Prawa Pracy

nr 1/2005

Rozpoczynanie pracy o godzinie wcześniejszej niż w dniu poprzednim - uwagi

Grzegorz Orłowski
Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu prawa pracy, wykładowca Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego w Warszawie, prezes firmy konsultingowej.
Abstrakt

Uwagi wstępne

Postępujące formalizowanie regulacji prawnej różnych aspektów czasu pracy, z którym mamy do czynienia w ostatnich kilkunastu latach, stawia przed praktyką coraz to nowe wyzwania. Wynikają one przede wszystkim z pogłębiających się sprzeczności zmian w ustawodawstwie o czasie pracy z tendencjami występującymi na rynku pracy. Efektem tego jest konieczność łączenia działań mających na celu uelastycznianie czasu pracy z postępującym w ustawodawstwie pracy usztywnianiem tego aspektu. Jeżeli dodamy do tego wynikający z inercji przyzwyczajeń prezentowany czasami w doktrynie i nierzadko w judykaturze dogmatyzm w interpretacji przepisów o czasie pracy, organizowanie procesu pracy w sposób zgodny w literalnym brzmieniem niektórych przepisów stanie się w wielu przypadkach zadaniem nie tylko niezmiernie trudnym, ale czasami wręcz niewykonalnym, przyczyniając się do wzmacniania tendencji ucieczki od prawa pracy i przechodzenia na inne, bardziej elastyczne formy zatrudnienia. Proces ten obserwujemy niemal od początku transformacji ustrojowej, w szczególności w postaci rozwoju liczącej dziś już ponad 1,5 miliona członków nowej klasy „przedsiębiorców” - dawnych pracowników etatowych, którzy wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych.

Rozpoczynanie pracy w ramach jednej doby po raz drugi

Problemy związane z prawidłowym stosowaniem przepisów o czasie pracy zaczynają się już od najmniejszej jednostki rozliczeniowej, jaką jest doba pracownicza. W myśl legalnej definicji zawartej w art. 128 § 3 pkt 1 KP dla celów rozliczania czasu pracy przez dobę rozumie się 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem. Celem wprowadzenia tak rozumianej[...]