Abstrakt
Sporządzenie aneksu do umowy o pracę, mocą którego w przypadku odwołania pracownika ze stanowiska prezesa zarządu będzie mu przysługiwało odszkodowanie w wysokości 6-krotności jego średniego miesięcznego wynagrodzenia, uzasadnia uznanie postanowień aneksu do umowy o pracę za nieważne i sprzeczne z prawem jako przekraczające granice płacy godziwej (art. 58 § 2 KC w zw. z art. 13, 18 i 300 KP). Wyrok SA w B. z 25.4.2003 r., III APa 5/031 |
Uwagi wstępne
Powyższe orzeczenie można oceniać na 2 sposoby. Z jednej strony, teza sformułowana przez SA na gruncie konkretnego stanu faktycznego jest trafna i nie nasuwa żadnych wątpliwości. Jednakże z drugiej strony, w ujęciu abstrakcyjnym, nie można jej zaakceptować, gdyż narzuca zbytnie ograniczenia stronom stosunku pracy (w szczególności w sytuacji pracodawcy, który będąc podmiotem prywatnym, nie korzysta ze środków publicznych, np. subwencji budżetowych itp.).
Zasada uprzywilejowania pracownika
Artykuł 18 jest jednym z podstawowych przepisów KP, najpełniej wyrażającym ochronną funkcję prawa pracy (ochrona praw i interesów pracownika, będącego słabszą ekonomicznie stroną stosunku pracy). Statuuje bowiem tzw. zasadę uprzywilejowania pracownika. Przesądza sytuację, w której mamy do czynienia ze sprzecznością pomiędzy przepisami prawa pracy (art. 9 KP) a postanowieniami indywidualnych umów o pracę i innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy. W procesie rozstrzygania owych różnic należy kierować się zasadą, zgodnie z którą ważne i wiążące są wszelkie indywidualne postanowienia umów o pracę korzystniejsze dla pracownika niż postanowienia wynikające z przepisów prawa pracy. Natomiast w sytuacji, w której są one mniej korzystne, wówczas automatycznie zastępują je właściwe przepisy prawa pracy.
Ocena, kiedy konkretne postanowienie może być ocenione jako korzystniejsze dla pracownika, musi być [...]