Abstrakt

Od kilku lat funkcjonują w Polsce agencje pracy tymczasowej zajmujące się tzw. leasingiem personelu. Problematykę tę szczegółowo uregulowała ustawa z 9.7.2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych¹ (dalej jako: ustawa), która weszła w życie 1.1.2004 r. Ustawa stwarza podstawy prawne do zatrudniania pracowników tymczasowych przez agencje pracy tymczasowej i określa zasady kierowania tych pracowników i osób, z którymi agencje zawarły umowy cywilnoprawne, do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika. Podajemy również wykaz agencji pracy tymczasowej ze strony internetowej www.free.ngo.pl./map

Uwagi wstępne

Zatrudnianie poprzez agencje pracy tymczasowej było w Polsce obecne zanim pojawiły się regulacje ustawowe. Obejmowało znaczną liczbę osób kierowanych do pracodawców użytkowników w sytuacji sezonowego wzrostu produkcji, okresowego zwiększenia zamówień bądź realizacji dodatkowych projektów i potrzeb z tym związanych. Były to z reguły prace administracyjne lub biurowe (recepcja, sekretariat, pomoc biurowa, obsługa komputera) lub prace tzw. okołoprodukcyjne (magazyny, pakowanie, transport wewnętrzny). Działające agencje pracy tymczasowej świadczyły usługi głównie na rzecz funkcjonujących w Polsce przedsiębiorstw zagranicznych i międzynarodowych, korzystających z pracowników tymczasowych w krajach macierzystych oraz w państwach, w których inwestowały². Z osobami kierowanymi do wykonywania pracy czasowej były zawierane prawie wyłącznie umowy cywilnoprawne (patrz: przypis Nr 2).

Uregulowania ustawowe

Ze względu na coraz częstsze korzystanie z pracy pracowników tymczasowych ustawodawca uznał, że w KP należy uregulować przynajmniej podstawowe zasady tej pracy. Wprowadzono art. 298³ KP, który odnosił się jedynie do niektórych aspektów tej formy zatrudnienia. Przepis ten nie wyjaśnił najistotniejszych kwestii dotyczących pracy tymczasowej i niezbędne było pełne uregulowanie ustawowe. Dopiero ustawa z 9.7.2003 r. określiła zasady zatrudniania pracowników przez agencje pracy tymczasowej i kierowania ich do pracy u pracodawcy użytkownika³. Art. 29 ustawy uchylił art. 298³ KP.

W ustawie przyjęto charakterystyczny dla zatrudnienia tymczasowego udział trzech podmiotów: pracownika, pracodawcy i pracodawcy użytkownika oraz specyficzną konstrukcję, wyodrębniającą ten rodzaj zatrudnienia spośród innych nietypowych form zatrudnienia o charakterze trójstronnym (subkontrakt, „wypożyczenie” pracowników)⁴. Tę specyfikę tworzą: tymczasowy charakter zatrudnienia, uprawnienia kierownicze przysługujące przedsiębiorcy użytkownikowi, cel umowy zawartej między agencją a pracownikiem tymczasowym.

Pracodawcą dla pracownika tymczasowego jest agencja pracy tymczasowej. To agencja zatrudnia pracownika, zawierając z nim terminową umowę o pracę na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy (art. 7). Jednakże z uwagi na szczególny, trójstronny charakter zatrudnienia, pracodawca użytkownik ma prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie niezbędnym do korzystania z pracy pracownika tymczasowego [...]