Abstrakt
Z dniem 1.8.2004 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisy określające zasady zmniejszania, zawieszania i utraty świadczenia przedemerytalnego. Nowe regulacje w tym zakresie wprowadziły: art. 4, art. 5 i art. 32 ustawy z 30.4.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych1. Tymi samymi regułami objął ustawodawca osoby uprawnione do zasiłku przedemerytalnego. Unormowania te wypełniły miejsce po art. 37k nieobowiązującej już ustawy z 14.12.1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu2.
Nowe przepisy są o wiele bardziej rozbudowane i mniej czytelne. Obok funkcjonującego dotychczas zawieszenia i utraty (ustania) świadczenia przedemerytalnego wprowadzają dodatkowe instytucje: zmniejszenia jego wysokości z powodu uzyskiwania przychodu i niewypłacania ze względu na przysługiwanie innych uprawnień.
Ustanie prawa do świadczenia przedemerytalnego
Decyzja organu zatrudnienia przyznająca świadczenie, a po 31.7.2004 r. decyzja dyrektora oddziału ZUS lub wyrok sądu ubezpieczeń społecznych - jeżeli od daty jej doręczenia lub ogłoszenia każdego z tych orzeczeń upłynął termin do ich zaskarżenia - powoduje, iż osoba uprawniona może korzystać ze świadczenia przedemerytalnego aż do momentu prawomocnego nabycia prawa do emerytury. W dalszym ciągu brakuje więc generalnego przepisu przymuszającego do złożenia wniosku o emeryturę w przypadku spełnienia warunków do jej nabycia. Pomimo więc osiągnięcia stosownego wieku emerytalnego i okresu uprawniającego do emerytury zainteresowany może pozostać przy pobieraniu świadczenia przedemerytalnego, jeśli tylko dojdzie do przekonania, że to ostatnie jest dla niego korzystniejsze. Konstrukcja ta ma istotne znaczenie zwłaszcza dla osób, które będą uprawnione do najniższych emerytur, w szczególności rolniczych.
Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której osoba zainteresowana osiąga 60 lat w przypadku kobiety i 65 lat w przypadku mężczyzny. Niewątpliwe spełnienie przez taką osobę warunków nabycia prawa do emerytury skutkuje ustaniem prawa do świadczenia przedemerytalnego. Niezłożenie z odpowiednim wyprzedzeniem wniosku o emeryturę uzasadnioną takim wiekiem emerytalnym może więc w świetle obowiązującego prawa skutkować utratą jakiegokolwiek źródła utrzymania. Organ rentowy ma wprawdzie [...]