Abstrakt
Organ, wydając zaskarżoną interpretację indywidualną, całkowicie pominął analizę zgodności postanowień rozporządzenia z 15.10.2019 r. z przepisami VATU oraz przepisami OrdPU. Dokonał wprawdzie takiej oceny w odpowiedzi na skargę, niemniej jednak odpowiedź na skargę nie stanowi uzupełnienia interpretacji indywidualnej, stanowi jedynie wypowiedzenie się co do zarzutów skargi (…). Zgodzić się należy wreszcie z zarzutami skargi, że organ interpretacyjny swoim stanowiskiem w zakresie pytania nr 2 i 3 de facto przenosi na stronę odpowiedzialność za prawidłowość wystawionych faktur przez jej kontrahentów – zgodnie ze stanowiskiem organu to strona ma dokonać, zamiast sprzedającego, kwalifikacji transakcji pod względem jej przedmiotu, tj. zaliczenia towaru do grupy towarów enumeratywnie wymienionych w Załączniku nr 15 do VATU, rozpoznania wielkości obrotu brutto – powyżej 15 000,00 zł oraz dokonania oceny, czy sprzedający prawidłowo lub nie oznaczył transakcję poprzez zawarcie w treści faktury oznaczenia MPP – mechanizm podzielonej płatności.
Wyrok WSA w Gdańsku z 7.9.2021 r., I SA/Gd 498/21
(…) Wnioskodawca jest firmą handlową zajmującą się dystrybucją na terenie Polski wyspecjalizowanych maszyn i urządzeń, w tym hamulców i sprzęgieł przemysłowych autoryzowanych producentów zagranicznych. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest także działalność usługowa polegająca na świadczeniu usług remontu sprzęgieł i hamulców przemysłowych oraz regeneracji części takich sprzęgieł i hamulców. (…) Dostawę towarów oraz świadczenie usług Wnioskodawca dokumentuje fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”. Z ostrożności Wnioskodawca stosuje oznaczenie „mechanizm podzielonej pełności” do wszystkich wystawianych faktur VAT, nie tylko tych, których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do VATU. Wnioskodawca od swoich kontrahentów również otrzymuje faktury VAT zawierające oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”. Wnioskodawca dokonuje płatności faktur dokumentujących zakup towarów i usług zawierających oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności” (dalej zwany MPP lub mechanizm podzielonej płatności) z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Przedmiotową płatność stosuje również do otrzymywanych faktur kosztowych, które nie zawierają oznaczenia MPP, realizując w ten sposób prawie ok. 95% płatności za faktury.W związku z wejściem w życie z dniem 1.10.2020 r. rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988), które w § 10 ust. 4 pkt 13 oraz w § 11 ust. 2 pkt 2 przewiduje obowiązek oznaczania w ewidencji sprzedaży i zakupu prowadzonej celem prawidłowego rozliczenia podatku VAT transakcji objętych obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności, Wnioskodawca w ewidencjach stosuje oznaczenie „MPP” w odniesieniu do wszystkich transakcji sprzedaży, które zostały udokumentowane wystawionymi przez niego fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności” oraz do otrzymanych faktur zakupowych, które zawierają oznaczenie MPP.W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
1. Czy w ewidencji sprzedaży prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług Wnioskodawca może wskazywać oznaczenie „MPP” w odniesieniu do wszystkich transakcji udokumentowanych fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”, niezależnie od tego, czy należność objęta fakturą stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców oraz obejmuje dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do VATU?2. Czy w ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług Wnioskodawca powinien wskazywać oznaczenie „MPP” jedynie w odniesieniu do transakcji udokumentowanych otrzymanymi od kontrahentów fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”?3. Czy w ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług Wnioskodawca powinien wskazywać oznaczenie „MPP” w odniesieniu do transakcji udokumentowanych otrzymanymi od kontrahentów fakturami VAT niezawierającymi oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, a które zostały zapłacone przez Wnioskodawcę z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności?
Zdaniem Wnioskodawcy może on wskazywać oznaczenie „MPP” w ewidencji sprzedaży prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wszystkich transakcji udokumentowanych fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”, niezależnie czy należność objęta fakturą stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców, oraz obejmuje dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do VATU.Wnioskodawca wskazał, że przepis art. 106e ust. 1 pkt 18a VATU wymienia przesłanki, których łączne zaistnienie powoduje obowiązek zamieszczenia na fakturze oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”. Jednakże żaden z przepisów ustawy nie zabrania zawierania oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” przy braku spełnienia wskazanych przesłanek. Nadto, żaden z przepisów nie przewiduje sankcji związanych z zamieszczeniem oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” na każdej fakturze VAT, niezależnie czy należność objęta fakturą stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców oraz obejmuje dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do VATU. Ponadto, zgodnie z art. 108a ust. 1 VATU, podatnik może dobrowolnie dokonać płatności każdej z otrzymanych faktur z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, niezależnie czy na fakturze zawarto oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”.Zgodnie z art. 109 ust. 3 VATU, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej.Na podstawie art. 99 ust. 13b oraz art. 109 ust. 14 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług Minister Finansów, Inwestycji i Rozwoju wydał rozporządzenie z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (dalej: rozporządzenie). Rozporządzenie wchodzi w życie z 1.10.2020 r. Rozporządzenie w § 10 ust. 1 wymienia dane, jakie powinna zawierać ewidencja sprzedaży celem prawidłowego rozliczenia podatku należnego. Zgodnie z § 10 ust. 4 pkt 13 rozporządzenia dodatkowo w odniesieniu do transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności ewidencja sprzedaży zawiera oznaczenie „MPP”. Tym samym, prawidłowym jest stosowanie przez Wnioskodawcę oznaczenia „MPP” w ewidencji sprzedaży odnośnie transakcji udokumentowanych fakturą VAT zawierającą oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”. W takim przypadku bowiem ewidencja odzwierciedla rzeczywiste dane zawarte na fakturze VAT. Nadto, biorąc pod uwagę, iż zawarcie na fakturze oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” pomimo braku takiego obowiązku, nie skutkuje utratą prawa do odliczenia podatku VAT z takiej faktury, zawarcie oznaczenia „MPP” w ewidencji sprzedaży transakcji udokumentowanych fakturą VAT zawierającą takie oznaczenie, także nie ma wpływu na prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.W zakresie pytania drugiego, zdaniem Wnioskodawcy, powinien on wskazywać oznaczenie „MPP” co do transakcji udokumentowanych otrzymanymi od kontrahentów fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”. Biorąc pod uwagę uzasadnienie stanowiska wnioskodawcy odnośnie możliwości zawierania przez niego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” na każdej z wystawianej faktur, ta sama zasada dotyczy kontrahentów wnioskodawcy, którzy na wystawianych przez siebie fakturach VAT mogą dodawać oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”. Wnioskodawca dokonując płatności należności z tytułu otrzymywanych od kontrahentów faktur VAT zawierających dodatkowe oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”, stosuje mechanizm podzielonej płatności. Takie postępowanie wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe, bowiem przepisy VATU umożliwiają dokonywanie płatności każdej z faktur z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Rozporządzenie w § 11 ust. 1 wymienia dane, jakie powinna zawierać ewidencja, zakupu celem prawidłowego rozliczenia podatku naliczonego. Zgodnie z § 11 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia, dodatkowo w odniesieniu do transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności ewidencja zakupu zawiera oznaczenie „MPP”. W ewidencji zakupu Wnioskodawca zawiera dodatkowe oznaczenie „MPP” odnośnie transakcji udokumentowanych fakturą VAT zawierającą oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”, której płatność została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. W związku z powyższym, prawidłowym jest stosowanie przez Wnioskodawcę oznaczenia „MPP” w ewidencji zakupu odnośnie transakcji udokumentowanych fakturą VAT zawierającą oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności” i uiszczoną z zastosowaniem tego mechanizmu. W takim przypadku bowiem ewidencja zakupu odzwierciedla rzeczywiste dane zawarte na fakturze VAT, a także rzeczywisty sposób dokonania płatności.W zakresie pytania trzeciego, Wnioskodawca twierdzi, iż nie powinien on w ewidencji zakupu wskazywać oznaczenia „MPP” w odniesieniu do transakcji udokumentowanych otrzymanymi od kontrahentów fakturami VAT niezawierającymi oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, a które zostały zapłacone przez Wnioskodawcę z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Zdaniem Wnioskodawcy ewidencja zakupu odzwierciedla dane zawarte na fakturach VAT, a zatem skoro na fakturze brak jest dodatkowego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, tym samym Wnioskodawca nie powinien zawierać takiego oznaczenia w ewidencji zakupu, nawet jeśli dokonał płatności danej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.W wydanej 11.2.2021 r. interpretacji indywidualnej Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego za nieprawidłowe. (…)Z powołanych wyżej przepisów organ wywiódł, że obowiązek wystawiania faktur z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” będzie istnieć, jeżeli łącznie spełnione będą trzy warunki, tj. faktura:
1) będzie wystawiana na kwotę należności ogółem (kwotę brutto) przekraczającą 15 000 zł lub jej równowartość (art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. Prawo przedsiębiorców);2) będzie dokumentować dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy,3) czynności będą dokonywane na rzecz podatnika.
W art. 106e ust. 1 pkt 18a VATU uregulowano obowiązkową treść faktury w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy – faktura zawiera wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Powyższy przepis jednoznacznie wskazuje, że obowiązkowe oznaczenie faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” obejmuje wyłącznie faktury wystawione na rzecz podatników, dokumentujące towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, których kwota należności ogółem stanowi kwotę przekraczającą 15.000 zł brutto. Ponadto za okresy od 1.10.2020 r. na czynnych podatnikach VAT ciąży obowiązek przesyłania dotychczasowych deklaracji VAT-7 i VAT-7K w formie nowego pliku JPK_VAT, który to obejmuje deklarację, jak i ewidencję. Szczegółowy zakres danych, jakie ma zawierać ewidencja VAT oraz sposób wykazywania danych w ewidencji – przesyłanej w formie JPK_VAT został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm.). Jak wynika z § 10 ust. 4 pkt 13 ww. rozporządzenia – ewidencja sprzedaży zawiera dodatkowo oznaczenia dotyczące transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności – oznaczenie „MPP”. Natomiast stosownie do § 11 ust. 2 pkt 2 ww. rozporządzenia – ewidencja zakupu zawiera dodatkowo oznaczenia dotyczące transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności – oznaczenie „MPP”.Z powyższego wynika, że w ewidencjach zarówno sprzedaży, jak i zakupu oznaczeniem „MPP” oznaczane są wyłącznie te wpisy, które są dokonywane na podstawie faktur dotyczących transakcji objętych obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Zatem oznaczenie MPP dotyczy wyłącznie transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności, zarówno po stronie sprzedaży, jak i zakupu. Oznacza to, że w ewidencji JPK_VAT kod „MPP” powinien zostać wpisany wyłącznie w przypadku transakcji z obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielnej płatności. Przedsiębiorcy, którzy dobrowolnie ten mechanizm stosują, oraz ci, którzy w celu uniknięcia konieczności analizowania każdej z wystawianych faktur adnotację o mechanizmie MPP umieszczają na każdej fakturze – nie mają możliwości stosowania takiej metodyki oznaczania faktur w ewidencji JPK_VAT.Odnosząc się do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego i sformułowanych we wniosku pytań, organ wskazał, że:Ad 1. W ewidencji sprzedaży prowadzonej na potrzeby rozliczenia podatku od towarów i usług Wnioskodawca powinien wskazywać oznaczenie MPP wyłącznie w odniesieniu do transakcji udokumentowanych fakturami VAT zawierającymi oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”, w sytuacji gdy należność objęta fakturą stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców oraz obejmuje dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do VATU.Ad 2. W ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby rozliczenia podatku od towarów i usług Wnioskodawca powinien wskazywać oznaczenie „MPP” wyłącznie w odniesieniu do transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Zatem, jeżeli faktura otrzymana przez Wnioskodawcę oznaczona jest symbolem MPP, a transakcja nie była tym obowiązkiem objęta, Wnioskodawca nie wykazuje tej faktury w ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby rozliczenia podatku od towarów i usług. Natomiast w sytuacji, gdy otrzymana przez wnioskodawcę faktura nie posiada oznaczenia MPP, a sama transakcja była objęta mechanizmem podzielonej płatności, wnioskodawca w ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest obowiązany wskazać oznaczenie MPP.Ad 3. W ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług wnioskodawca powinien wskazywać oznaczenie MPP w odniesieniu do transakcji udokumentowanych otrzymanymi od kontrahentów fakturami VAT niezawierającymi oznaczenia MPP wyłącznie w sytuacji, jeżeli sama transakcja była objęta obowiązkiem mechanizmu podzielonej płatności. Bez znaczenia jest sam fakt dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Natomiast w sytuacji gdy otrzymane przez wnioskodawcę faktury nie posiadają oznaczenia MPP, a sama transakcja była objęta mechanizmem podzielonej płatności, wnioskodawca w ewidencji zakupu prowadzonej na potrzeby prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest obowiązany wskazać oznaczenie MPP, bez względu na to. czy płatności dokonano z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności czy też bez zastosowania tego mechanizmu.
Tym samym stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.W skardze do WSA w Gdańsku spółka, wnosząc o uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego, zarzuciła:naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy:
- art. 14b § 1 i § 2 ustawy z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1325, dalej: OrdPU lub Ordynacja podatkowa) (…),
- art. 121 § 1 OrdPU i art. 122 OrdPU w zw. z art. 14h OrdPU (…),
- art. 14c § 1 OrdPU w zw. z art. 14b § 1 i § 3 OrdPU (…).
- art. 108a ust. 1 VATU (…),
- art. 106e ust. 18a VATU (…),
- art. 109 ust. 3 VATU (…),
- art. 193 § 2 OrdPU (…),
- § 10 ust. 4 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988, dalej: rozporządzenie z 15.10.2019), (…),
- § 11 ust. 2 pkt 2 rozporządzenie z 15.10.2019 r. (…),
- art. 86 ust. 1 VATU (…).