Abstrakt

Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się bądź dopiero zamierzają skorzystać z pełnego odliczenia VAT od nabytych, ewentualnie leasingowanych firmowych samochodów osobowych, powinni liczyć się z jeszcze większym ryzykiem zakwestionowania tego prawa przez fiskusa. Dotyczy ono również tych przedsiębiorców, którzy postanowili eliminować ryzyko tzw. użytku mieszanego poprzez rozliczanie użytku pozasłużbowego na zasadach najmu, za pełną odpłatnością ze strony pracowników. Zdaniem organów podatkowych nawet stosowanie takich rozwiązań nie prowadzi do całkowitego wyeliminowania możliwości użytku „mieszanego”, w konsekwencji czego nie jest możliwe pełne odliczenie VAT.Stan faktycznySpółka z o.o. z branży tytoniowej leasinguje samochody osobowe wykorzystywane do celów jej podstawowej działalności. W tym zakresie zobowiązała ona swoich pracowników (przedstawicieli handlowych, kadrę kierowniczą) do prowadzenia ewidencji przebiegu powierzonych im pojazdów. Spółka zdecydowała się również, za pełną odpłatnością, udostępnić ww. pracownikom pojazdy do celów prywatnych, naliczając od takiego wynajmu VAT.Podstawa opodatkowania ww. usług wynajmu samochodów świadczonych na rzecz pracowników skalkulowana została na podstawie sumy rocznych opłat leasingowych i uśrednionych kosztów paliwa dla danego modelu pojazdu. Tak wyliczoną kwotę spółka odniosła następnie do procentowego udziału rocznego wykorzystywania danego pojazdu do celów prywatnych w ogólnym wykorzystywaniu danego samochodu. Dla wyliczenia tego udziału przyjęto liczbę trzech godzin wykorzystywania pojazdu do celów prywatnych w każdym dniu wolnym od pracy przypadającym w danym roku (weekendy, święta, urlopy) i stosunek, w jakim liczba ta pozostawała do ogółu godzin w danym roku. W przypadku kadry kierowniczej spółka zmodyfikowała ww. proporcję i przyjęła, że w każdy dzień roboczy kadra dodatkowo używała pojazdów prywatnie w wymiarze półtorej godziny na dojazdy
z domu do pracy i z powrotem. Spółka wyraźnie wskazała jedynie dwie możliwości wykorzystywania samochodów będących w jej posiadaniu, tj. albo do celów służbowych, albo do celów prywatnych pracowników (wyłącznie za odpłatnością, na zasadach przyjętych jak w umowie wynajmu). W ten sposób spółka starała się skutecznie wyeliminować/zmniejszyć ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe prawa do pełnego doliczenia VAT.Spółka zwróciła się do organu podatkowego z prośbą o potwierdzenie, że w przypadku opisanego wyżej modelu wykorzystywania samochodów służbowych miała ona prawo uznać, że są one wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej, co potwierdzałoby prawo do skorzystania przez nią z pełnego odliczenia VAT od rat leasingowych.Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Potwierdził wprawdzie, że z uwagi na pobierane wynagrodzenie ww. usługi wynajmu będą wykonywane w ramach działalności gospodarczej, jednak stwierdził zarazem, że nie oznacza to, iż spełniony został warunek z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) ustawy z 1.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: VATU), tj. wykluczenie możliwości użycia pojazdu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą spółki. Zdaniem organu już z samej polityki użytkowania pojazdów wynikał ich użytek „mieszany”. Polityka ta nie stwarza jasnych i przejrzystych zasad dowodzących braku możliwości wykorzystania pojazdów do celów prywatnych w dni robocze, np. w postaci dojazdów z domu do pracy i z powrotem. W ocenie organu ryzyko użytku do celów prywatnych jest realne, skoro zaś spółka nie ma obiektywnych możliwości jego wyeliminowania, należało uznać pojazd za wykorzystywany do celów „mieszanych”.