Monitor Podatkowy
nr 3/2015
Klasyfikacja transakcji jako dostawy z montażem w rozumieniu przepisów o VAT
aplikantka radcowska przy OIRP w Warszawie, prawnik w Kancelarii Chmaj i Wspólnicy Sp.k.
aplikant radcowski, konsultant w Deloitte
Abstrakt
W niniejszym artykule autorzy podjęli dyskusję na temat sposobu rozliczania transgranicznych dostaw towarów obejmujących element usługowy (czyli różnego rodzaju czynności mających na celu zmontowanie, zamontowanie lub instalację dostarczonych urządzeń) na przykładzie transakcji wewnątrzwspólnotowych wraz ze wskazaniem kwestii problematycznych.
Wstęp
Dla przedsiębiorców dostarczających za granicę specjalistyczne urządzenia, maszyny, a nawet całe linie produkcyjne sposób ich rozliczenia do celów podatku VAT może być w praktyce problematyczny. Transgraniczne przemieszczenia towarów, co do zasady, traktowane są w kraju ich wysyłki odpowiednio jako wewnątrzwspólnotowa dostawa lub eksport towarów. Odmienną kwalifikację do celów podatku VAT trzeba rozważyć w przypadku kontraktów obejmujących również element usługowy, tj. gdy dostawca towaru zobowiązuje się również do jego montażu lub zainstalowania.
Konieczność wprowadzenia takiego mechanizmu rozliczeń dla dostaw z montażem wynika z faktu, że opodatkowanie dostawy w miejscu, w którym znajdują się towary w momencie rozpoczęcia wysyłki, prowadziłoby do opodatkowania kosztów montażu lub instalacji na preferencyjnych zasadach w państwie, z którego dokonywana jest wysyłka. Co więcej, przyjęcie takiej formuły mogłoby prowadzić wręcz do uniknięcia opodatkowania „elementu usługowego”, jakim są instalacja bądź montaż. Wynika to z faktu, że w niektórych krajach do celów rozliczania transakcji transgranicznych wartość usługi montażu jest wliczana do wartości celnej towaru montowanego przez dostawcę, a w innych nie. Tymczasem koszt montażu lub instalacji często stanowi znaczną część ceny towaru. Dlatego do celów rozliczania tego typu dostaw obejmujących usługę montażu wprowadzone zostały szczególne zasady dotyczące miejsca opodatkowania. Miejscem dostawy w takim przypadku będzie miejsce, w którym towary będą instalowane (montowane), co uzasadnione jest szczególnym charakterem takiej dostawy, jak również względami wymogów jednolitości podatku. Jest to odstępstwo od zasady stosowanej dla dostawy towarów wysyłanych (transportowanych), zgodnie z którą miejscem świadczenia jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.
