Monitor Podatkowy

nr 4/2013

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przez oddział zagranicznego przedsiębiorcy, związanego z usługami wykonywanymi na rzecz spółki matki

Aleksandra Skrzypek
Autorka jest doradcą podatkowym i starszym konsultantem Ernst & Young sp. z o.o.
Abstrakt

Interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Łodzi z 20.7.2011 r., IPTPP2/443-76/11-6/IR

(…) Oddziałowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług związanych jak wskazał Wnioskodawca z czynnościami wykonywanymi na rzecz Jednostki Macierzystej, ponieważ czynności wykonywane w Polsce przez Oddział podmiotu zagranicznego na rzecz firmy macierzystej nie są czynnościami wykonywanymi na rzecz innej osoby prawnej, lecz są czynnościami wykonywanymi w ramach jednego podmiotu, tj. wewnątrzzakładowymi. W przedmiotowej sprawie nie będzie miał również zastosowania art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, ponieważ Oddział nie wykonuje na terytorium kraju żadnych czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tym samym nie występuje u niego podatek należny.

Stan faktyczny

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – wskazał, iż jest oddziałem firmy z siedzibą w Wielkiej Brytanii, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny w Polsce. W ramach prowadzonej działalności na terytorium kraju wnioskodawca organizuje szkolenia dla ostatecznych odbiorców produktów sprzedawanych przez spółkę matkę bezpośrednio na rzecz nabywców w Polsce (sprzedaż towarów odbywa się z pominięciem oddziału). Ponadto oddział prowadzi działalność w zakresie reklamy, marketingu, obsługi procedur reklamacyjnych oraz rejestracji produktów na polskim rynku. Usługi świadczone przez oddział dotyczą zarówno produktów sprzedawanych bezpośrednio przez spółkę matkę, jak i sprzedawanych przez inne uprawnione podmioty z grupy w Polsce i poza jej granicami.

Rozliczenia pomiędzy oddziałem a spółką matką dokonywane są na podstawie dokumentów wewnętrznych, które opisują wykonane czynności, wskazują koszt ich wytworzenia oraz umowną marżę zysku przypisywaną do dochodów oddziału do celów rozliczeń w podatku dochodowym od osób prawnych oraz cen transferowych. Jak wskazał wnioskodawca, czynności wykonywane przez oddział są niezbędne spółce matce do prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Wynika to z faktu, iż wsparcie sprzedażowo-marketingowe sprzedawanych przez spółkę matkę towarów jest elementem koniecznym w stosunku do kontrahentów zewnętrznych. Jak podkreślił wnioskodawca, czynności świadczone przez oddział mają nierozerwalny i bezpośredni wpływ na funkcjonowanie spółki matki oraz na osiągane przez nią przychody, a koszt usług świadczonych przez oddział stanowi element cenotwórczy dla cen towarów sprzedawanych przez spółkę matkę.

W uzupełnieniu do wniosku wnioskodawca wskazał również, iż działając jako podmiot zagraniczny posiadający stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, osiąga w Polsce obrót z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce i wykazuje z tego tytułu podatek należny. Oprócz czynności wykonywanych przez oddział na rzecz spółki matki oddział jest podmiotem prawnym, który w pełni samodzielnie funkcjonuje w relacjach gospodarczych z kontrahentami w Polsce.

W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się do Ministra Finansów o potwierdzenie, że oddział zagranicznego przedsiębiorcy ma prawo do pełnego odliczania podatku naliczonego od zakupów towarów i usług dokonanych na terytorium Polski, jak również będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia i związanych z czynnościami wykonywanymi na rzecz spółki matki, a zatem związanych bezpośrednio z działalnością gospodarczą spółki matki.

Zdaniem wnioskodawcy – zgodnie z przepisami ustawy o VAT1 (dalej: VATU) oraz naczelnymi zasadami systemu podatkowego wprowadzonymi unijnymi Dyrektywami VAT – oddziałowi przysługuje prawo do pełnego odliczania podatku naliczonego od zakupów dokonanych na terytorium Polski i związanych z czynnościami wykonywanymi na rzecz spółki matki, zatem związanych bezpośrednio z działalnością gospodarczą spółki matki. Wnioskodawca podkreślił, iż oddział nie stanowi odrębnego podatnika VAT. Przedsiębiorstwo zagraniczne, rejestrując swój oddział w Polsce, nie dokonuje bowiem rejestracji odrębnego podatnika, lecz rejestracji własnego przedsiębiorstwa. W związku z powyższym, mimo że na terytorium kraju funkcjonuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego, to podatnikiem VAT pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność za pośrednictwem utworzonego w tym celu oddziału. Tym samym skoro oddział i spółka matka są jednym i tym samym podatnikiem, to zakupy dokonane przez oddział należy postrzegać nie jako dokonywane tylko na potrzeby jego działalności, ale także na potrzeby działalności spółki matki. W związku z tym zakupy te należy kwalifikować jako związane bezpośrednio z opodatkowaną działalnością spółki matki. W rezultacie, zdaniem wnioskodawcy, oddziałowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dyrektor IS w Łodzi uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Jak to zostało wskazane, przedsiębiorstwo zagraniczne, rejestrując swój oddział w Polsce, nie dokonuje rejestracji odrębnego podatnika, lecz rejestracji własnego przedsiębiorstwa. W związku z powyższym, mimo że na terytorium kraju funkcjonuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego, to podatnikiem podatku od towarów i usług pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność za pośrednictwem utworzonego w tym celu oddziału. Zatem czynności wykonywane pomiędzy oddziałem a macierzystym podmiotem zagranicznym mają charakter tzw. czynności wewnątrzzakładowych (realizowanych na rzecz jednostki macierzystej). Tym samym, zdaniem organu, oddziałowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług związanych, jak wskazał wnioskodawca, z czynnościami wykonywanymi na rzecz spółki matki, ponieważ czynności wykonywane w Polsce przez oddział podmiotu zagranicznego na rzecz firmy macierzystej nie są czynnościami wykonywanymi na rzecz innej osoby prawnej, a co za tym idzie, po stronie oddziału nie występuje podatek należny, z którym związany będzie podatek naliczony.

Komentarz podatkowy

Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 2.7.2004 r. w celu wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z przytoczonymi przepisami, oddział [...]