Abstrakt

Stan faktyczny

Głównym celem działalności biblioteki, samorządowej instytucji publicznej, jest gromadzenie, opracowanie, przechowywanie i ochrona materiałów bibliotecznych oraz ich udostępnianie, prowadzenie wymiany międzybibliotecznej, pełnienie funkcji ośrodka informacji biblioteczno-bibliograficznej, organizacja form pracy z czytelnikiem służących popularyzowaniu kultury, nauki i sztuki.

Biblioteka jest czynnym podatnikiem VAT, który wykonuje zarówno czynności zwolnione, całkowicie nieodpłatne, jak i czynności opodatkowane podatkiem VAT. Do czynności opodatkowanych świadczonych przez bibliotekę należą wynajem pomieszczeń, odsprzedaż towarów i usług dodatkowych z tyt. wynajmu, odsprzedaż towarów i usług, odpłatność za prywatne rozmowy telefoniczne pracowników. Z kolei czynności zwolnione z opodatkowania VAT świadczone przez bibliotekę to sprzedaż kart bibliotecznych, zwrot kosztów wypożyczeń międzybibliotecznych oraz innych usług bibliotecznych.

W przypadku niektórych kosztów wnioskodawca nie jest w stanie ustalić bezpośredniego związku z działalnością opodatkowaną, zwolnioną i nieodpłatną. Są to m.in. koszty związane z przeglądem instalacji elektrycznej, instalacji kominowej, konserwacją systemu przeciwpożarowego i systemu antywłamaniowego itp.

W celu odpowiedniej realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego wnioskodawca przewiduje dwie metody możliwe do zastosowania. Jedna z metod (A) jest oparta na wyliczeniu procentowego udziału powierzchni budynku biblioteki przeznaczonego na działalność gospodarczą (wynajem) do powierzchni użytkowej całego budynku. Tak ustalony wskaźnik posłuży wnioskodawcy w ustaleniu kwoty podatku VAT do odliczenia, przy zakupach materiałów i usług związanych z działalnością gospodarczą opodatkowaną, zwolnioną i nieodpłatną. Druga metoda (B) zakłada przyporządkowanie podatku naliczonego do poszczególnych kategorii działalności: niepodlegającej (nieodpłatnej) i podlegającej opodatkowaniu (opodatkowanej i zwolnionej), na podstawie klucza podziału wyliczonego zgodnie z założeniem, że działalność niepodlegająca opodatkowaniu VAT to wartość nieodpłatnych świadczeń, które wnioskodawca wycenia na podstawie dotacji finansującej koszty wspólne za rok poprzedni.

W związku z powyższym biblioteka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w której ­zapytała między innymi o sposób poprawy proporcji VAT oraz którą metodę liczenia („A” czy „B”) może zastosować.

Zdaniem wnioskodawcy metoda A oparta na wskaźniku powierzchniowym jest najbardziej logicznym sposobem wyodrębnienia tej części podatku naliczonego, którą można przyporządkować czynnościom opodatkowanym.

Dyrektor IS w Warszawie uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe, wskazując, że przepisy VATU przewidują tylko jedną metodę wyliczania współczynnika VAT. Jest ona oparta na kwocie obrotu. Oblicza się ją jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Dyrektor IS uznał też, że udział powierzchni budynku przeznaczonej na wynajem w powierzchni całego budynku nie może być wyznacznikiem rzeczywistego udziału obrotu z tytułu czynności opodatkowanych w całkowitym obrocie obejmującym czynności opodatkowane i zwolnione, gdyż wartość osiąganego obrotu, w przeciwieństwie do powierzchni budynku, jest wartością zmienną, a proporcję należy liczyć na podstawie rzeczywistych wartości osiąganego obrotu, a nie powierzchni budynku.

Ponadto klucz powierzchniowy nie odzwierciedlałby rzeczywistości w przypadku rozliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia mediów (prądu, wody, ścieków). Nie można zastosować do rozliczenia nabywanych ww. wydatków eksploatacyjnych klucza powierzchniowego obiektu, w sytuacji gdy wysokość tych wydatków jest ściśle związana z faktycznym zużyciem mediów przez podmioty z nich korzystające.

Uznając stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe, organ słusznie wskazał, że z uregulowań zawartych w art. 90 VATU wynika, iż prowadząc działalność zarówno opodatkowaną, jak i zwolnioną od podatku VAT wnioskodawca w pierwszej kolejności powinien dokonać alokacji bezpośredniej, czyli ustalić, jaka część ponoszonych w związku z działalnością wydatków związana jest wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi (obrót opodatkowany), i dokonać w całości odliczenia podatku naliczonego, a jaka część z czynnościami zwolnionymi (obrót zwolniony) i nieopodatkowanymi – i w tej części w ogóle nie dokonywać odliczenia podatku naliczonego.

Ponadto w zaproponowanej przez wnioskodawcę metodzie liczenia współczynnika VAT w jego mianowniku uwzględnione zostały przychody z dotacji. Jak wskazano wyżej, przy obliczaniu wskaźnika proporcji w mianowniku uwzględnić należy całkowity roczny obrót uzyskany z tytułu czynności opodatkowanych oraz zwolnionych od podatku VAT, a obrotu z tytułu czynności niepodlegających opodatkowaniu w ogóle nie uwzględnia się przy obliczaniu wskaźnika. Zdaniem dyrektora IS nie jest zatem działaniem poprawnym umieszczenie w mianowniku proporcji przychodów z dotacji. Dlatego też zaproponowaną przez wnioskodawcę metodę B obliczania wskaźnika proporcji należy uznać za nieprawidłową i sprzeczną z postanowieniami art. 90 VATU.

Komentarz podatkowy

Przedstawiony w opisanym stanie faktycznym problem dotyczy zarówno prawidłowego sposobu wyliczania współczynnika sprzedaży, jak i prawidłowego sposobu dokonania odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku refaktury mediów.

Zgodnie z wytycznymi w zakresie kwalifikowania wydatków, zawartymi w [...]