Abstrakt
Interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Poznaniu z 26.1.2010 r., ILPB3/423-964/09-2/ŁM
Wyrok WSA w Łodzi z 29.6.2010 r., I SA/Łd 530/10
Wyrok NSA z 26.6.2012 r., II FSK 2366/10
Organ i sądy stwierdzają, że:
– Artykuł 17 ust. 5 i ust. 6 PDOPrU1 jest jedynym przepisem odnoszącym się do konsekwencji cofnięcia zezwolenia strefowego i reguluje wyłącznie konsekwencje w zakresie dochodu zwolnionego. Jednak z uwagi na brak odniesienia w tym przepisie do strat strefowych nie można z niego wywodzić skutków w stosunku do sytuacji, gdy przedsiębiorca ponosił straty z tytułu działalności na terenie strefy.
– Sytuacja podmiotów strefowych jest diametralnie korzystniejsza od sytuacji pozostałych podatników, więc odmówienie im prawa do rozliczania strat po cofnięciu zezwolenia nie stanowi dyskryminacji. W przypadku podmiotów strefowych korzyścią z podjęcia działań inwestycyjnych jest przyszłe zwolnienie podatkowe, w przypadku wszystkich innych podmiotów – możliwość rozliczenia straty w kolejnych latach podatkowych.
Stan faktyczny
Wnioskodawca uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej w 2004 r. Zezwolenie zostało wydane do 28.5.2017 r. i definiuje zobowiązania inwestycyjne przedsiębiorcy w zakresie wartości nakładów inwestycyjnych oraz liczby nowych miejsc pracy.
Od momentu uzyskania zezwolenia strefowego koszty uzyskania przychodów związane z działalnością na terenie strefy przewyższały przychody z tego tytułu i spółka generowała tzw. stratę strefową. Strata ta nie była przez spółkę rozliczana ani z dochodem z działalności opodatkowanej, ani z dochodem z działalności strefowej zwolnionej.
W efekcie kryzysu gospodarczego spółka stanęła w obliczu trudności z wypełnieniem zadeklarowanych zobowiązań inwestycyjnych i rozpoczęła negocjacje mające na celu zmianę zezwolenia strefowego w tym zakresie. Jednakże spółka była świadoma, że w przypadku niepowodzenia tych negocjacji wydane jej zezwolenie może zostać cofnięte. W związku z tym spółka zwróciła się do dyrektora IS z pytaniem, czy w przypadku cofnięcia zezwolenia przez Ministra Gospodarki spółka będzie mogła rozliczyć do celów podatkowych poniesioną w poprzednich latach stratę strefową.
Zdaniem spółki strata wykazywana w okresie korzystania ze zwolnienia jest wyłącznie stratą o charakterze ekonomicznym (bilansowym). Stanowi ona nadwyżkę kosztów uzyskania przychodów nad przychodem, czyli stratę w rozumieniu art. 7 ust. 2 PDOPrU. Jednakże z uwagi na regulacje dalszych ustępów art. 7 PDOPrU strata ta nie powinna być rozliczana z dochodem w latach kolejnych, ponieważ powstała na skutek ponoszenia kosztów uzyskania przychodów wolnych od opodatkowania. W opinii spółki dotyczy to zarówno rozliczania straty z dochodem uzyskiwanym z działalności strefowej w kolejnych latach, jak i z dochodem uzyskiwanym z działalności nieobjętej zezwoleniem strefowym. Natomiast spółka stoi na stanowisku, że należy odróżnić stratę powstałą w ramach działalności strefowej w okresie obowiązywania zezwolenia od sytuacji, gdy strata powstała wprawdzie w okresie prowadzenia działalności strefowej, jednak zezwolenie strefowe zostało cofnięte. Z uwagi na fakt, że w przypadku cofnięcia zezwolenia następuje utrata zwolnienia podatkowego, a przedsiębiorca jest zobowiązany do zwrotu całej wykorzystanej pomocy publicznej, w opinii spółki można stwierdzić, że skutkiem cofnięcia zezwolenia jest przywrócenie stanu sprzed jego wydania (skutek ex tunc). Skoro dochód przestaje być wolny od podatku, to również koszty ponoszone w celu jego uzyskania przestają być kosztami, o których mowa w art. 7 ust. 3 pkt 3 PDOPrU. W konsekwencji, zdaniem spółki, w przypadku cofnięcia zezwolenia strefowego będzie ona miała prawo do rozliczenia straty powstałej w okresie obowiązywania zezwolenia.
W odpowiedzi na wniosek spółki Dyrektor IS w Poznaniu stwierdził, że jedynym przepisem regulującym skutki cofnięcia zezwolenia jest art. 17 ust. 5 i 6 PDOPrU, który odnosi się wyłącznie do dochodu strefowego i nie zawiera w swej treści prawa do rozliczenia strat strefowych. Analiza powyższego przepisu nie pozwala zatem na stwierdzenie, że działalność gospodarcza prowadzona na podstawie zezwolenia po jego cofnięciu staje się działalnością opodatkowaną na zasadach ogólnych. W rezultacie w opinii organu stanowisko spółki jest nieprawidłowe i strata strefowa po cofnięciu zezwolenia nadal pozostaje stratą wyłącznie ekonomiczną i nie może zostać rozliczona. Stanowisko dyrektora IS zostało podtrzymane przez WSA, który w orzeczeniu stwierdził, że utrata prawa do zwolnienia następuje w dacie wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia strefowego, a nie z mocą wsteczną od dnia udzielenia tego zezwolenia. Ponadto w opinii WSA w przypadku podmiotów strefowych korzyścią z podjęcia działań inwestycyjnych jest przyszłe zwolnienie podatkowe, w przypadku wszystkich innych podmiotów – możliwość rozliczenia straty w kolejnych latach podatkowych. A zatem przyjęcie stanowiska spółki mogłoby prowadzić do nieuzasadnionego uprzywilejowania podmiotów strefowych w stosunku do wszystkich innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Odnośnie do tego tematu NSA poszedł nawet krok dalej, wskazując, że sytuacja podmiotów strefowych jest diametralnie lepsza od pozostałych, gdyż korzystając ze zwolnienia, mogą one zaoszczędzone środki przeznaczyć na rozwój i inwestycje zwiększające przychody. W efekcie NSA podtrzymał stanowisko organu i sądu I instancji.
Komentarz podatkowy
W naszej opinii NSA w powyższym rozstrzygnięciu nie miał możliwości rozważenia wszystkich argumentów związanych z analizowaną kwestią, gdyż nie zostały one podniesione przez spółkę w skardze kasacyjnej. W związku z powyższym w naszym odczuciu pojawiła się potrzeba [...]