Abstrakt

Stan faktyczny

Spółka zaciągnęła pożyczkę u swojego udziałowca posiadającego więcej niż 25% udziałów oraz u spółki, w której jej udziałowiec posiada nie mniej niż 25% udziałów. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wnioskodawca ocenił, iż odsetki od przedmiotowych pożyczek mogą doznać ograniczeń w zaliczalności do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU. Przy ustalaniu limitu odsetek, które spółka jest uprawniona potrącić, w wartości zadłużenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU, spółka uwzględniła wszelkiego rodzaju zadłużenie istniejące w dniu zapłaty odsetek, w tym także zadłużenie z tytułu zobowiązań handlowych wynikających z obrotu gospodarczego oraz pożyczek wraz z odsetkami. Ponieważ tak określona wartość zadłużenia przekroczyła trzykrotność kapitału zakładowego, spółka dokonała wyłączenia z kosztów podatkowych wartości zapłaconych odsetek od tej części pożyczek, w jakiej przekraczały one trzykrotność kapitału zakładowego. W związku z powyższym spółka wystąpiła do Dyrektora IS w Warszawie z wnioskiem o interpretację, w której zapytała, czy przy określaniu wartości zadłużenia wobec udziałowców i innych podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU powinna brać pod uwagę zadłużenie wyłącznie z tytułu pożyczek (kredytów) w rozumieniu art. 16 ust. 7b PDOPrU, czy też wartość zadłużenia wynikającą z wszelkich tytułów prawnych, w tym także dostaw towarów i usług.

W ocenie spółki, uwzględniając cel wprowadzenia regulacji dotyczących tzw. cienkiej kapitalizacji, należy uznać, że ustawodawca pod pojęciem zadłużenia miał na myśli zadłużenie wyłącznie z tytułu pożyczek (kredytów) zdefiniowanych w art. 16 ust. 7b PDOPrU. Celem ustawodawcy było bowiem ograniczenie wielkości pożyczek (kredytów) udzielanych spółkom przez ich udziałowców, tj. ograniczenie dokapitalizowania spółek w formie zwrotnej zamiast w formie kapitału własnego.

Dyrektor IS w Bydgoszczy nie podzielił stanowiska spółki. Jego zdaniem użyte w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU pojęcie „wartości zadłużenia” nie zostało zdefiniowane w prawie podatkowym, dlatego też przy jego interpretacji należy się posłużyć wykładnią językową. Zgodnie z definicją słownikową termin „zadłużenie” oznacza sumę długów, dług natomiast oznacza zaciągniętą pożyczkę pieniężną, obowiązek dłużnika do spełnienia oznaczonego świadczenia, zobowiązanie do określonych świadczeń pieniężnych lub w naturze. Pojęcie „zadłużenia” pokrywa się z instytucją zobowiązania występującą na gruncie prawa cywilnego, która oznacza obowiązek dłużnika do spełnienia określonego świadczenia, a więc którego wielkość jest stronom znana, choć świadczenie takie nie musi być jeszcze na moment zapłaty odsetek wymagalne. Organ wskazał również, że art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU odnosi się do pojęcia zadłużenia, a nie zadłużenia z konkretnego tytułu. W związku z tym wartość zadłużenia na dzień zapłaty odsetek, którą porównuje się do trzykrotności kapitału zakładowego, ustala się przy uwzględnieniu każdego zadłużenia spółki wobec wspólnika, tj. zarówno z tytułu pożyczek, odsetek od tych pożyczek, jak i innych zobowiązań (np. z tytułu dostaw towarów i usług, transakcji kupna-sprzedaży walut). Tym samym, w celu ustalenia stosunku, w jakim wartość zadłużenia pozostaje do wartości kapitału, należy uwzględnić ogólną wartość zadłużenia spółki z jakiegokolwiek tytułu prawnego w stosunku do wszystkich wspólników, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU, nie zaś jedynie zadłużenie z tytułów wskazanych w art. 16 ust. 7 PDOPrU.

Komentarz podatkowy

Zgodnie z ograniczeniami wynikającymi z obowiązujących przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 PDOPrU w zakresie niedostatecznej kapitalizacji do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez podmioty kwalifikowane, tj.:

– udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów w kapitale zakładowym spółki;

– udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie co najmniej 25% w kapitale zakładowym spółki;

– spółkę, w której ten sam udziałowiec co w spółce będącej pożyczkobiorcą posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji),

jeżeli wartość zadłużenia spółki w stosunku do podmiotów kwalifikowanych osiągnie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki – w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek. W myśl art. 16 ust. 7b ­PDOPrU pożyczką, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ­PDOPrU, jest każda umowa, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy, a także emisja papierów wartościowym o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokata. Ustawodawca [...]