Abstrakt

Stan faktyczny

Podatnik będący polską spółką z o.o. świadczył na terytorium Polski usługi reklamowe i promocyjne produktów leczniczych produkowanych przez zagranicznych zleceniodawców. W ramach świadczonych usług podatnik zobowiązany był do dokonywania darowizn pieniężnych lub rzeczowych na rzecz szpitali i innych zakładów opieki zdrowotnej oraz na rzecz fundacji zajmujących się działalnością charytatywną. Wydatki z tytułu darowizn dokonanych w ramach akcji promocyjnych stanowiły koszt usług, gdyż ich wartość była uwzględniana w należnym wynagrodzeniu od zleceniodawców, które było kalkulowane jako poniesione wydatki plus marża. Jednocześnie, ustalona w powyższy sposób kwota wynagrodzenie stanowiła u spółki przychód podlegający opodatkowaniu PDOPr.

Podatnik wystąpił do organu podatkowego w celu potwierdzenia, że art. 16 ust. 1 pkt 14 PDOPrU nie znajdywał w tym przypadku zastosowania i tym samym wydatki na darowizny pieniężne i rzeczowe stanowiły dla niego koszt podatkowy. W uzasadnieniu swojego stanowiska wnioskodawca wskazał, że zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 14 PDOPrU do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się darowizn i wszelkiego rodzaju ofiar. Jednak, zdaniem podatnika, w przedstawionym stanie faktycznym przedmiotowy przepis nie znajdzie zastosowania, ponieważ spółka dokonuje darowizn w wykonaniu obowiązku umownego i obciąża ich kosztem zleceniodawców w ramach należności za świadczone usługi. Dlatego też wydatki na zakup darowanych następnie towarów lub związane z dokonywaniem darowizn pieniężnych – jako bezpośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów z tytułu świadczonych usług – powinny stanowić koszt podatkowy.

Ponadto podatnik argumentował, iż pomimo stosowanej nazwy „darowizna” powyższe świadczenia nie mają w istocie charakteru darowizn w rozumieniu przepisów KC. Zgodnie z przepisem art. 888 § 1 KC, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Jednakże według art. 889 pkt 1 KC nie stanowią darowizny bezpłatne przysporzenia, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu. Z tego względu o ile obowiązek dokonania nieodpłatnego świadczenia wynika z odrębnej umowy, wówczas czynność ta nie jest darowizną. Spółka wskazywała dalej, iż mimo że obie czynności, a więc darowizna i bezpłatne przysporzenie, mają charakter nieodpłatny, to ich cel jest diametralnie różny:

− celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego świadczenia majątkowego na rzecz innego podmiotu kosztem swojego majątku,

− natomiast celem bezpłatnego przysporzenia jest zrealizowanie obowiązku wynikającego z umowy, a zapłata za produkty i pieniądze przekazywane w ramach „darowizn” otrzymywana jest od zleceniodawców.

Dyrektor IS w Warszawie uznał stanowisko za prawidłowe. W uzasadnieniu interpretacji indywidualnej organ podatkowy stwierdził, że nieodpłatnie przekazywane beneficjentom świadczenia rzeczowe i pieniężne nie stanowią darowizn, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 14 PDOPrU. Wobec braku definicji „darowizny” w PDOPrU rozstrzygnięcie, czy dana czynność stanowi darowiznę w rozumieniu powyższego przepisu, wymaga posłużenia się regułami wykładni systemowej i sięgnięcia do przepisów aktu prawnego, w którym ta instytucja jest uregulowana, a więc do KC. Jak wynika z art. 888 § 1 KC, istotą darowizny jest bezpłatne świadczenie kosztem majątku darczyńcy. Zdaniem Dyrektora IS aby uznać daną czynność za darowiznę, konieczne jest zatem wystąpienie dyspozycji majątkowej darczyńcy, prowadzące do zmniejszenia jego majątku. Natomiast w sytuacji przedstawionej we wniosku, w wyniku nieodpłatnego przekazania przez podatnika świadczeń rzeczowych i pieniężnych na rzecz określonych podmiotów, które to przekazanie następuje w ramach usług reklamowo-promocyjnych, nie dochodzi do zmniejszenia majątku spółki, skoro wszelkie koszty faktycznie poniesione przez spółkę w związku ze świadczeniem usług są zwracane usługodawcy.

Organ podatkowy uznał zatem, że dokonywane przez wnioskodawcę czynności nieodpłatnego przekazania świadczeń rzeczowych i pieniężnych beneficjentom nie stanowią darowizn w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 14 PDOPrU. W konsekwencji wydatki ponoszone przez spółkę w związku ze świadczeniami rzeczowymi i pieniężnymi przekazywanymi nieodpłatnie na rzecz szpitali i innych zakładów opieki zdrowotnej oraz na rzecz fundacji zajmujących się działalnością charytatywną w ramach świadczonych usług promocyjno-reklamowych stanowią koszty uzyskania przychodów.

Komentarz podatkowy

Podatkowe traktowanie darowizn dokonywanych usługowo, a więc na zlecenie oraz w ramach świadczenia usług promocyjno-reklamowych na rzecz podmiotu trzeciego, ma istotne znaczenie praktyczne. Pojawia się bowiem pytanie, czy wydatki poniesione na tego rodzaju darowizny pieniężne lub rzeczowe mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pomimo regulacji art. 16 ust. 1 pkt 14 PDOPrU. Zgodnie z [...]