Abstrakt

Stan faktyczny

Podatnik był właścicielem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, które miały zostać umorzone w trybie przewidzianym w art. 199 § 1 KSH, a więc bez wypłaty na jego rzecz jakiegokolwiek wynagrodzenia w zamian za umarzane udziały. Co zarazem istotne, proces umarzania udziałów należących do wnioskodawcy miał nastąpić jednocześnie z przystąpieniem do spółki kontrolowanej przez wnioskodawcę funduszu inwestycyjnego zamkniętego działającego na podstawie ustawy z 27.5.2004 r.¹, w którym wnioskodawca posiadałby całość certyfikatów inwestycyjnych.

We wniosku do Dyrektora IS w Warszawie podatnik wnosił o potwierdzenie, że umorzenie udziałów w spółce z o.o. bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania u niego dochodu w rozumieniu PDOFizU. Na uzasadnienie swojego stanowiska podatnik wskazał, że zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 PDOFizU dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji). Tym samym opodatkowaniu PDOFiz podlega jedynie dochód faktycznie uzyskany przez podatnika. Skoro zatem przy umorzeniu w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 KSH nie jest wypłacane wynagrodzenie na rzecz wspólnika, którego udziały są umarzane, po stronie tego wspólnika nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu PDOFiz, brak jest bowiem dochodu faktycznie otrzymanego przez podatnika.

Jednocześnie, zdaniem podatnika, przy umorzeniu udziałów bez wynagrodzenia organy podatkowe nie są uprawnione do szacowania dochodu na podstawie art. 19 ust. 1 i 3 PDOFizU. Zgodnie z art. 19 ust. 1 PDOFizU przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 PDOFizU, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Dochód z umorzenia udziałów, jak również dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów, należą do dochodów z udziału w zyskach osób prawnych, a więc również do przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 24 ust. 5 pkt 1 PDOFizU). Podatnik wskazał, że na mocy art. 17 ust. 2 PDOFizU ustawodawca dopuścił stosowanie art. 19 PDOFizU jedynie w odniesieniu do enumeratywnie wskazanych przychodów z kapitałów pieniężnych, wśród których nie ma dochodów z umorzenia udziałów lub z odpłatnego zbycia udziałów w celu ich umorzenia. W konsekwencji wykładnia literalna przepisów PDOFizU prowadzi do jednoznacznych wniosków, że PDOFizU nie dopuszcza możliwości szacowania dochodów w przypadku zbycia udziałów celem ich umorzenia.

Na poparcie swojego stanowiska podatnik wskazał ponadto, że pogląd uznający, iż umorzenie udziałów w spółce z o.o. bez wynagrodzenia nie prowadzi do powstania przychodu w rozumieniu PDOFizU, znajduje potwierdzenie w licznych wypowiedziach organów podatkowych². Wnioskodawca przywołał m.in. decyzję Dyrektora IS w Krakowie z 28.10.2005 r., w której stwierdzono, że do dochodu z udziału w zyskach osób prawnych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym zalicza się nadwyżkę wynagrodzenia otrzymanego z tytułu umorzenia udziałów ponad koszt ich nabycia lub objęcia. Zatem w sytuacji, gdy następuje umorzenie udziałów bez wynagrodzenia, u udziałowców nie powstaje dochód do opodatkowania³.

Organ podatkowy uznał stanowisko podatnika zaprezentowane we wniosku za prawidłowe i na podstawie art. 14c § 1 OrdPU odstąpił od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny.

Komentarz podatkowy

Zagadnienie, którego dotyczy omawiana interpretacja, nie budzi szczególnych problemów praktycznych.

Jak się bowiem wydaje, wykładnia literalna przepisów PDOFizU prowadzi do jednoznacznych wniosków, że w sytuacji gdy w wyniku umorzenia w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 KSH nie jest wypłacane wynagrodzenie na rzecz wspólnika, którego udziały są umarzane, po stronie tego wspólnika nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu PDOFiz. Podatnik nie otrzymuje bowiem w związku z umorzeniem wynagrodzenia, opodatkowaniu podlega natomiast wyłącznie dochód faktycznie uzyskany, a organy podatkowe nie mają możliwości szacowania dochodów na podstawie art. 19 PDOFizU.

Wobec niebudzących wątpliwości wyników wykładni literalnej korzystne dla podatników stanowisko znajduje potwierdzenie w [...]