Abstrakt

W artykule omówiono zagadnienie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących rozpowszechniania oznaczenia przedsiębiorcy (logo, znaku towarowego), w szczególności wskazówki do kwalifikacji, czy wydatki te związane są z reprezentacją, czy z reklamą.

Wprowadzenie

Wydatek można uznać za koszt uzyskania przychodu, kiedy są spełnione dwa warunki: celem powinno być osiągnięcie przychodów i wydatek nie może znajdować się na liście stanowiącej katalog wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów¹. Wydatek ponoszony przez podatnika nie jest tylko celowy jedynie wówczas, gdy przynosi określony efekt (następstwo) w postaci przychodu. Wydatek jest celowy także wówczas, kiedy nie powstał przychód, ale charakter tego wydatku – w sposób obiektywny – wskazuje na możliwość wywarcia wpływu na to, by taki przychód mógł powstać².

Koszty reprezentacji w PDOPrU

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), dalej: PDOPrU, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Obecnie, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 PDOPrU³ nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. W poprzednio obowiązującym stanie prawnym nie uważało się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25% przychodów, chyba że reklama prowadzona była w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób.

Uregulowania obowiązujące od 1.1.2007 r. pozwalają podatnikowi zaliczyć wydatki na reklamę w całości do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z treścią nowych przepisów zagadnienie, czy dana reklama ma charakter publiczny, czy też nie, nie mają żadnego znaczenia, ponieważ obie formy traktowane są przez ustawodawcę tak samo – wydatki reklamowe stanowią koszt w całości. Przepisy wykluczają taką możliwość w przypadku wydatków reprezentacyjnych, w praktyce – w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych⁴.

Oznaczenie przedsiębiorcy – reprezentacja czy reklama?

Sporne niekiedy jest, z czym związane są wydatki dotyczące rozpowszechniania oznaczenia przedsiębiorcy (logo, znaku towarowego): czy wydatki te związane są z reprezentacją, czy z reklamą.

Logo to znak graficzny spełniający rolę marketingową, a jednocześnie informacyjną, poprzez skrótowe, ale łatwo zauważalne i łatwo zapamiętywalne przedstawienie symbolu firmy, instytucji, organizacji lub też jakiejś idei, pomysłu, a także mogące spełniać rolę jako charakterystyczne oznaczenie czegoś, czyli spełniające rolę znaku informacyjnego⁵. Logo i nazwa tworzą tożsamość przedsiębiorcy. Dobrze zaprojektowane logo powinno przyciągać uwagę i jednoznacznie wyrażać charakter firmy oraz wywoływać odpowiednie skojarzenia. Nie powinno utożsamiać się znaku towarowego i logo z tego powodu, że znak towarowy korzysta ze wzmocnionej ochrony. Logo natomiast to tylko znak graficzny spełniający rolę marketingową i – jednocześnie – informacyjną poprzez skrótowe, zauważalne i łatwo zapamiętywalne przedstawienie symbolu firmy, instytucji, organizacji lub też jakiejś idei, pomysłu, a także mogące spełniać rolę jako charakterystyczne oznaczenie czegoś, czyli spełniające rolę znaku informacyjnego. Przy decydowaniu o związku z uzyskaniem przychodu znaczenie tego rozróżnienia jest drugorzędne, ponieważ związek z przynoszeniem przychodu zależy od możliwości odróżniania oznaczenia, czyli od używania.

O rzeczywistym używaniu znaku towarowego, a także logo, można mówić przede wszystkim w przypadku [...]