Abstrakt
Postanowienie Naczelnika I Mazowieckiego US w Warszawie z 24.4.2007 r.1 Instytucja przekazu jest instytucją prawną, którą może zastosować podatnik w celu rozliczenia istniejących zobowiązań i wierzytelności. Instytucja ta opiera się na założeniu, że z wyjątkiem przypadków zastrzeżonych w ustawie spełnienie świadczenia nie musi być dokonane przez samego dłużnika. Różnice kursowe wystąpią w przypadku faktycznego uregulowania zobowiązania i bez znaczenia jest tutaj fakt, czy nastąpi to drogą faktycznego transferu środków pieniężnych w walutach obcych, czy w jakiejkolwiek innej formie. Oznacza to, że przekaz, jako forma uregulowania zobowiązania, stanowi zapłatę, spłatę w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. |
Stan faktyczny
Podatnik prowadził działalność gospodarczą w zakresie budowy centrum handlowo-usługowego. W celu sfinansowania projektu spółka zawarła liczne umowy pożyczki w euro. W związku z zamiarem refinansowania kilku wcześniejszych pożyczek podatnik zaciągnął kolejną pożyczkę. Na mocy umowy przekazu spółka upoważniła nowego pożyczkodawcę do wpłacenia całości świadczenia w walucie obcej na rzecz dotychczasowych pożyczkodawców, w wyniku czego doszło do wygaśnięcia dotychczasowych umów pożyczek i spłaty wynikającego z nich zadłużenia.
We wniosku o interpretację podatnik zwrócił się z pytaniem, czy w stanie prawnym obowiązującym w 2006 i w 2007 r. zastosowana przez spółkę konstrukcja przekazu skutkująca wygaśnięciem umowy pożyczki jest tożsama z zapłatą w rozumieniu art. 15 PDOPrU, a tym samym czy w opisanym stanie faktycznym następuje realizacja różnic kursowych do celów podatkowych.
W odpowiedzi na wniosek spółki, Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego US w Warszawie stwierdził, iż na gruncie przepisów PDOPrU w brzmieniu do końca 2006 r., różnice kursowe mające wpływ na przychody/koszty uzyskania przychodów powstawały jedynie w przypadku płatności dokonywanych drogą faktycznego transferu środków pieniężnych w walutach obcych za pośrednictwem banku, z którego usług korzystał podatnik. Zdaniem organu podatkowego, choć konstrukcja przekazu jest niewątpliwie formą regulowania wzajemnych zobowiązań i należności, to nie można uznać, że jest ona związana z finansowymi operacjami skutkującymi – w kasowym ujęciu – utratą lub wzrostem wartości waluty. Tym samym, jedynie w przypadku otrzymania zapłaty na rachunek bankowy podatnika albo dokonania zapłaty z rachunku podatnika obliczone przy zapłacie różnice kursowe były różnicami zrealizowanymi. Dlatego w sytuacji gdy rozliczenia między kontrahentami nastąpiły na zasadach przekazu, nie powstały różnice kursowe, które miałyby wpływ na podstawę opodatkowania PDOPrU.
W ocenie naczelnika, wskazane powyżej traktowanie podatkowe uległo od 1.1.2007 r. zmianie. W związku z brzmieniem art. 15 ust. 7 PDOPrU, określającego „zapłatę” do celów podatkowych jako uregulowanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności, obecnie nieistotny jest fakt bezpośredniego uregulowania zobowiązania za pośrednictwem banku poprzez rachunek bankowy podatnika. Skoro bowiem PDOPrU nie reguluje, czym jest spłata w rozumieniu art. 15a ust. 2 pkt 5 PDOPrU czy art. 15a ust. 3 pkt 5 PDOPrU, należy posłużyć się definicją słownikową, zgodnie z którą przez „spłatę” należy rozumieć zapłatę określonej sumy pieniędzy, wywiązując się z zobowiązania. „Spłata” jest więc utożsamiana z zapłatą. Nie ulega przy tym wątpliwości, iż spełnienie świadczenia przez nowego pożyczkodawcę (przekazanego) doprowadziło do spłacenia („zapłaty”) zadłużenia wynikającego z dotychczasowych umów pożyczek.
Komentarz podatkowy
Stanowisko zaprezentowane przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego US w Warszawie zasługuje na aprobatę. Wskazać bowiem należy, że na gruncie obecnie obowiązującego art. 15a ust. 7 PDOPrU, za dzień zapłaty uważa się dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności. Wykorzystana przez podatnika instytucja przekazu, w ramach którego spółka nie spłaciła bezpośrednio długu wierzycielowi, lecz uczyniła to za pośrednictwem podmiotu trzeciego, prowadzi niewątpliwie do „uregulowania zobowiązań” pomiędzy spółką a pożyczkodawcą.
Konstrukcja przekazu [...]