Monitor Podatkowy
nr 6/2007
Zwrot podatku od wartości dodanej na podstawie VIII Dyrektywy Rady z 6.12.1979 r.
Pracownik wrocławskiej Izby Skarbowej
Abstrakt
Spis treści Wprowadzenie Kto ma prawo ubiegać się o zwrot podatku od wartości dodanej w świetle VIII Dyrektywy Kiedy można ubiegać się o taki zwrot? Minimalna kwota zwrotu podatku w krajach Unii Europejskiej Niezbędne dokumenty do uzyskania zwrotu podatku od wartości dodanej Termin na dokonanie zwrotu podatku od wartości dodanej Konsekwencje niezłożenia wniosku o dokonanie zwrotu podatku od wartości dodanej w terminie Dane teleadresowe organów w poszczególnych krajach Unii Europejskiej, które zajmują się zwrotem podatku od wartości dodanej Procedura zwrotu podatku od wartości dodanej w poszczególnych krajach Unii Europejskiej |
Wprowadzenie
Po 1.5.2004 r., krajowe ustawodawstwo dostosowane zostało do przepisów UE.
Polscy podatnicy uzyskali nowe uprawnienie, polegające na możliwości ubiegania się o odzyskanie zapłaconego podatku od wartości dodanej w cenie nabywanych towarów bądź usług od podmiotów z pozostałych krajów UE. Na poziomie wspólnotowym w zakresie zwrotu podatku od wartości dodanej, normy prawne zezwalające na taki zwrot podatku zostały wyartykułowane wprost w VIII Dyrektywie Rady z 6.12.1979 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych – zasady zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom nieposiadającym siedziby na terytorium kraju (79/1072/EEC).
Dyrektywa ta reguluje zasady a także tryb ubiegania się o dokonanie zwrotu zapłaconego podatku VAT, minimalne wysokości zwrotu podatku. Dla własnych potrzeb wprowadza również szereg definicji, w tym m.in. podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 1, przez podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju należy rozumieć taką osobę, która nie ma siedziby w państwie nabycia towarów ani stałego miejsca prowadzenia działalności (…) oraz która to osoba w tym samym okresie, nie dostarczała towarów ani nie świadczyła usług, które uznaje się za dostarczone w tym kraju, z wyjątkiem:
a) usług transportowych i usług z nimi związanych zwolnionych,
b) usług świadczonych w przypadkach, gdy podatek płacony jest wyłącznie przez usługobiorcę (…).
Zgodnie natomiast z art. 2 tejże Dyrektywy, każde Państwo Członkowskie obowiązane jest zwrócić podatek od wartości dodanej z tytułu usług wyświadczonych lub rzeczy ruchomych dostarczanych na terytorium innego państwa przez innych podatników, o ile towary te i usługi wykorzystywane są przez podatnika na potrzeby transakcji opodatkowanych. Oznacza to, że jeżeli podatnik nie posiada siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium innego kraju członkowskiego, w którym nabywane są towary bądź usługi, za które uiszczana jest należność wraz z podatkiem od wartości dodanej, a nabyte przez podatnika towary będą wykorzystywane do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, to ma on prawo do ubiegania się o zwrot zapłaconego podatku od wartości dodanej. Drugim warunkiem jest niedokonywanie przez podatnika dostawy towarów bądź świadczenia usług na terytorium tego kraju, na którym nabyte zostały towary bądź usługi i z którego kraju podatnik ubiega się o zwrot zapłaconego podatku.
Kto ma prawo ubiegać się o zwrot podatku od wartości dodanej w świetle VIII Dyrektywy
O zwrot podatku od wartości dodanej może się ubiegać podatnik, który dokonał nabycia towarów bądź usług na terytorium innego kraju członkowskiego, na którym to terytorium nie dokonywał jednocześnie dostawy towarów bądź świadczenia usług i na terytorium którego nie posiadał siedziby bądź stałego miejsca prowadzenia działalności. Należy jednak zwrócić uwagę na wyjątki od wskazanej zasady. Otóż, warunku niedokonywania dostawy towarów bądź świadczenia usług nie stosuje się do takich podatników, którzy świadczą usługi transportowe i usługi gdy podatek płacony jest wyłącznie przez usługobiorcę. O tych wyjątkach stanowi ekspressis verbis art. 1 przywoływanej VIII Dyrektywy z 6.12.1979 r. Aby mieć prawo do ubiegania się o zwrot podatku od wartości dodanej zapłaconego w cenie nabywanych towarów bądź usług od podatników z innych krajów UE, podatnik dodatkowo musi być zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w swoim Kraju.
Reasumując:
Podstawowym warunkiem uzyskania zwrotu, zgodnie z art. 2 VIII Dyrektywy, jest:
– bycie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym w Polsce,
– niedokonywanie dostawy towarów i nieświadczenie żadnych usług na terytorium kraju członkowskiego, z którego ubiegamy się obecnie o zwrot podatku,
– konieczność istnienia związku dokonanych zakupów z:
a) działalnością gospodarczą, która dawałaby prawo do odliczenia VAT, gdyby była prowadzona w kraju zwrotu,
b) sprzedażą zwolnioną z prawem do odliczenia podatku naliczonego (np. eksport towarów), lub transakcjami, w odniesieniu do których obowiązek zapłaty VAT spoczywa na usługobiorcy.
Kiedy można ubiegać się o taki zwrot?
W celu uzyskania prawa do zwrotu podatnik , który nie dostarcza towarów lub nie świadczy usług uznawanych za dostarczone na terytorium kraju, zobowiązany jest do:
– złożenia we właściwym organie wniosku wraz z oryginałami faktur lub dokumentów importowych;
– przedstawienia dowodu, w formie zaświadczenia wydanego przez oficjalne organy państwa siedziby, o fakcie zarejestrowania w zakresie podatku od wartości dodanej w tym państwie. Jeśli zaświadczenie to zostało już wcześniej okazane i jeśli od daty wystawienia pierwszego zaświadczenia nie minął okres dłuższy niż rok, podatnik nie ma obowiązku przedkładania kolejnego poświadczenia;
– złożenia oświadczenia w formie pisemnej deklaracji, o niedokonywaniu dostaw towarów i nieświadczeniu usług, które uznaje się za wykonane na terytorium kraju, z którego podatnik ubiega się o odzyskanie zapłaconego podatku od wartości dodanej. Takie obowiązki nakłada na podatników wprost art. 3 VIII Dyrektywy Rady.
Zgodnie z regulacjami art. 5 VIII Dyrektywy, towary i usługi, w związku z którymi możliwy jest zwrot podatku powinny spełniać wymogi określone w art. 17 Dyrektywy 77/388/EEC w Państwie Członkowskim, które dokonuje zwrotu. Niestety prawo do ubiegania się o zwrot podatku od wartości dodanej w innym kraju członkowskim ograniczony jest dodatkowym zastrzeżeniem. Jeżeli zgodnie z przepisami kraju zwrotu – zakup określonych towarów lub usług nie daje prawa do odliczenia VAT naliczonego, to wówczas podatnik mający siedzibę w innym państwie członkowskim również nie będzie miał prawa do otrzymania zwrotu z tytułu ich zakupu w tym kraju, niezależnie od tego, czy zwrot taki byłby możliwy w kraju siedziby podatnika.
Poniżej zamieszczono przykładowy katalog usług i wydatków, które uprawniają i które nie uprawniają do ubiegania się o zwrot podatku VAT w poszczególnych krajach Wspólnej Europy. W przypadku np. nabycia usług gastronomicznych w Danii i poniesienia w tym zakresie wydatków z duńskim podatkiem VAT i tak podatnik nie będzie mógł ubiegać się o zwrot podatku od wartości dodanej, gdyż zgodnie z polskimi przepisami obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie stosuje się m.in. do wydatków związanych z nabyciem usług gastronomicznych.
Minimalna kwota zwrotu podatku w krajach Unii Europejskiej
Nie zawsze jednak, nawet przy spełnieniu wszystkich wymagań stawianych przez przepisy prawa, podatnik ma możliwość uzyskania zwrotu zapłaconego za granicą podatku od wartości dodanej. Z regulacji art. 7 VIII Dyrektywy wynika, że minimalna wartość podatku VAT, przy której podatnik może domagać się zwrotu podatku powinna wynosić nie mniej niż 200 euro w przypadku okresu krótszego niż jeden rok, ale dłuższego niż 3 miesiące i 25 euro w przypadku okresu jednego roku lub okresu stanowiącego końcówkę roku. Artykuł [...]