Abstrakt
Wprowadzenie
Komentowana interpretacja wydana została przez Dyrektora IS w Warszawie 20.12.2006 r.1 i dotyczy podatkowego traktowania bonifikat na gruncie PDOFizU. Mając na względzie, iż powyższe zagadnienie nie było dotychczas przedmiotem pogłębionej analizy podatkowej, wydawane interpretacje mają tym większe znaczenie dla ukształtowania prawidłowej praktyki w tym zakresie. Zdaniem części organów podatkowych, udzielane przez kontrahentów rabaty, bonifikaty, skonta oraz inne rodzaje obniżki ceny powodują powstanie przychodu z innych źródeł po stronie będącego ich beneficjentem podatnika. Powyższe stanowisko nie jest korzystne zarówno dla samych podatników (osób fizycznych), jak i dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tego rodzaju działań marketingowo-sprzedażowych.
Stan faktyczny
Przedmiotem działalności spółki było udzielanie pożyczek gotówkowych klientom indywidualnym. W przypadku terminowej, tj. zgodnej z określonym w umowie pożyczki harmonogramem spłat, lub przedterminowej spłaty przez pożyczkobiorcę całości zadłużenia, pożyczkobiorcy przysługiwała bonifikata w wysokości określonej w umowie pożyczki. Bonifikata była, co do zasady, zaliczana na poczet pozostałej do spłaty części pożyczki, w pewnych jednak sytuacjach mogła zostać wypłacona pożyczkobiorcy w gotówce.
Spółka wystąpiła do Naczelnika III US Warszawa-Śródmieście, z wnioskiem w sprawie udzielenia interpretacji, w którym wniosła o potwierdzenie iż:
– wypłacana lub zaliczana przez spółkę na poczet spłaty pożyczki bonifikata nie stanowi dla pożyczkobiorcy przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 PDOFizU, a tym samym spółka nie jest zobowiązana do wypełniania obowiązków informacyjnych przewidzianych w art. 42a powyższej ustawy;
– udzielana przez spółkę bonifikata stanowi dla niej koszt uzyskania przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 PDOPrU.
W odpowiedzi na wniosek spółka otrzymała dwa postanowienia, które zostały opracowane przez dwa odrębne departamenty III US Warszawa-Śródmieście. W pierwszym z postanowień2 organ podatkowy uznał, iż bonifikata stanowi skonto i skutkuje zmniejszeniem przychodu należnego pożyczkodawcy w rozumieniu art. 12 ust. 3 PDOPrU, a tym samym nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu.
Z kolei, w drugim z postanowień3 stwierdzono, iż kwota bonifikaty od pożyczek gotówkowych stanowi dla jej beneficjenta przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 PDOFizU. W konsekwencji, pożyczkobiorca otrzymujący bonifikatę jest obowiązany wykazać jej kwotę w zeznaniu podatkowym w celu skumulowania z pozostałymi dochodami. Jednocześnie, Spółka zobowiązana jest do sporządzenia informacji PIT-8C o wysokości udzielonej bonifikaty i przesłania jej w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego podatnikowi i urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika niemającego miejsca zamieszkania na terytorium Polski – do urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych (art. 42a PDOFizU). Powyższe postanowienie zostało zaskarżone przez Spółkę.
Decyzją z 20.12.2006 r. Dyrektor IS w Warszawie odmówił zmiany zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu do wydanej decyzji uznał on, iż „zarówno przekazanie określonej kwoty pieniężnej pożyczkobiorcy, jak i umorzenie (zwolnienie z obowiązku zwrotu) w określonej części pożyczki stanowi świadczenie, które powoduje powstanie po stronie pożyczkobiorcy przysporzenia majątkowego”.
Komentarz
Charakter podatkowy bonifikaty
Wydaje się, iż udzielana przez spółkę bonifikata ma charakter rabatu, czyli wyrażonej procentowo lub kwotowo obniżki ustalonej ceny za określony towar lub usługę4. Zgodnie z przyjętym przez Naczelnika stanowiskiem, bez względu na to czy jest ona wypłacana w gotówce, czy też podlega zaliczeniu na poczet pozostałej do spłaty pożyczki winna być ona traktowana dla celów podatkowych tak jak skonto.
Skonto jest instytucją powszechnie wykorzystywaną w ramach obrotu gospodarczego. Nie budzi wątpliwości, iż jest ono rodzajem upustu w cenie, stosowanym w wypadkach, gdy zapłata za towar lub usługę dokonana została w terminie wcześniejszym niż wynika to z treści łączącego strony stosunku prawnego. Kwota skonta rekompensuje kupującemu skutki wynikające z faktu dokonania wcześniejszej zapłaty5. Skonto stanowi zatem [...]