Monitor Podatkowy

nr 12/2007

Konsekwencje podatkowe cesji praw wynikających z umowy z deweloperem na gruncie PDOFizU

Anna Pęczyk-Tofel
Autorka jest aplikantką radcowską w Warszawie, doktorantką w zakresie prawa podatkowego na Uniwersytecie Warszawskim.
Marcin S. Tofel
Autor jest aplikantem radcowskim w Warszawie, doktorantem w zakresie prawa handlowego na Uniwersytecie Warszawskim, prawnikiem w Kancelarii Prawniczej SALANS.
Abstrakt

Postanowienie Naczelnika Pierwszego US w Gdańsku z 12.4.2007 r.1

Otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze w związku z dokonaną cesją wierzytelności stanowią przychód w rozumieniu art.18 PDOFizU. Kosztami uzyskania przychodów są natomiast – stosownie do treści art. 22 ust.1 PDOFizU – wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W związku z brakiem przepisów, które w sposób szczególny regulowałyby pobór podatku od dochodów z tytułu cesji wierzytelności – podatek powinien być uiszczony w ramach rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym uzyskano dochód z tytułu tej cesji. 

Stan faktyczny

W marcu 2006 r. podatnik zawarł z deweloperem umowę przyrzeczenia sprzedaży lokalu mieszkalnego i wpłacił ponad 120 tys. zł tytułem części ustalonej ceny sprzedaży. Kilka miesięcy później na mocy umowy przelewu praw wynikających z umowy z deweloperem podatnik przeniósł na rzecz cesjonariuszy swoją wierzytelność w stosunku do firmy deweloperskiej, a ci zwrócili podatnikowi wpłaconą przez niego dotychczas część ceny sprzedaży lokalu.

Na podstawie powyższego stanu faktycznego podatnik wystąpił do Naczelnika Pierwszego US w Gdańsku o potwierdzenie w formie interpretacji prawa podatkowego, iż dochód ze zbycia praw wynikających z umowy zawartej z deweloperem należy rozliczyć w myśl art. 18 PDOFizU. Jednakże, ze względu na fakt, iż uzyskany przychód równy jest kosztom jego uzyskania, u podatnika nie wystąpił dochód podlegający opodatkowaniu PDOFiz.

Organ podatkowy uznał stanowisko podatnika za pra­widłowe. W uzasadnieniu postanowienia Naczel­nik Pierwszego US w Gdańsku wskazał, iż zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 PDOFizU źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)–c). Zdaniem organu podatkowego, zawarte w art. 18 ­PDOFizU wyliczenie praw majątkowych ma charakter ­otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”, treść tego przepisu zaś wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw, jak i z ich sprzedaży lub zamiany. W ocenie naczelnika, prawa wynikające z umowy z deweloperem mają charakter majątkowy, wobec czego otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze w związku z dokonaną cesją wierzytelności stanowią przychód w rozumieniu art. 18 PDOFizU.

Jak wskazano w postanowieniu, w związku z faktem, że przepisy ustawy nie przewidują szczególnych zasad określania dochodu z praw majątkowych, zastosowanie w tym zakresie powinny znajdować ogólne reguły zawarte w art. 9 ust. 2 PDOFizU, zgodnie z którym dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w ro­ku podatkowym. Zważyć przy tym należy, że kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 (art. 22 ust. 1 PDOFizU). Tym samym, kwoty uzyskane przez podatnika z tytułu cesji wierzytelności stanowią dochód z tytułu sprzedaży praw majątkowych, który podlega kumulacji z do­chodami z innych źródeł uzyskanymi w ciągu roku podatkowego. Jednocześnie, ze względu na brak przepisów, które w sposób szczególny regulowałyby pobór podatku od dochodów z tytułu cesji wierzytelności, PDOFiz powinien być uiszczony w ramach rocznego rozliczenia podatku do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym uzyskano dochód z tytułu tej cesji.

Odnosząc powyższe uwagi do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Naczelnik uznał, że u po­datnika nie wystąpił dochód podlegający opodat­kowaniu PDOFiz, gdyż suma uzyskanego przychodu z tytułu cesji praw wynikających z umowy z deweloperem była równa poniesionemu kosztowi odpowiadającemu wartości wniesionego wkładu na zakup lokalu mieszkalnego.

Komentarz podatkowy

Stanowisko Naczelnika Pierwszego US w Gdańsku wyrażone w komentowanym postanowieniu zasługuje na aprobatę. Wydaje się bowiem, że przychód uzyskany z tytułu cesji praw wynikających z umowy przyrzeczenia sprzedaży lokalu mieszkalnego powinien być uznany za przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych, nie zaś za przychód ze sprzedaży nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 PDOFizU2. Cesja praw nie stanowi bowiem sprzedaży lokalu (nieruchomości), lecz zbycie prawa majątkowego. Tym samym uznać należy, że [...]