Monitor Podatkowy

nr 7/2005

Status podatnika VAT w obrocie nieruchomościami

Stella Brzeszczyńska
Autorka jest prawnikiem specjalizującym się w prawie podatkowym
Abstrakt

Na każdą transakcję zawieraną w obrocie nieruchomościami trzeba patrzeć przez pryzmat definicji podatnika VAT. Nie każdy sprzedający nieruchomość, prawo do lokalu lub prawo użytkowania wieczystego jest podatnikiem podatku VAT z tego tytułu.

Podatnik

Zgodnie z art. 15 ust. 1 VATU, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Status podatnika określono więc poprzez odwołanie do czynności, jakie wykonuje. Jak zauważa T. Michalik w komentarzu do ustawy o VAT1, podatnikiem podatku VAT nie jest podmiot, na którym ciąży obowiązek podatkowy (tak w art. 7 OrdPU), lecz podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą, zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 VATU, a więc także podmiot zwolniony całkowicie od podatku.

Zgodnie z art. 96 VATU, każdy podmiot, o którym mowa w art. 15 VATU, musi, przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej podatkowi, złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne. Obowiązek rejestracji nie dotyczy podmiotów, które są zwolnione od podatku ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotów albo z uwagi na wykonywanie wyłącznie czynności zwolnionych od podatku.

Brak obowiązku rejestracji przez podatników zwolnionych od podatku wskazuje także na charakter samej rejestracji; status podatnika od niej nie zależy. „Podatnikiem zostaje się przez sam fakt wykonywania czynności, polegających m.in. na sprzedaży towarów i odpłatnym[...]