Abstrakt

W artykule omówiono zasady opodatkowania VAT sprzedaży przez położony za granicą magazyn, ze szczególnym uwzględnieniem wprowadzonych od 1.5.2004 r. regulacji, opartych w dużej mierze na przepisach obowiązujących w Unii Europejskiej. Mimo dużej popularności tego schematu sprzedaży, wywołuje on w Polsce od dawna wątpliwości w zakresie konsekwencji podatkowych, zwłaszcza w zakresie VAT.

Wprowadzenie

Model sprzedaży, w którym producent wywozi towary do zlokalizowanego za granicą magazynu, skąd pobiera je kontrahent na podstawie składanych przez siebie zamówień, jest bardzo często spotykany w międzynarodowym obrocie gospodarczym. Model ten jest bardzo wygodny dla kontrahentów - nabywców towarów, którymi są zwykle duże koncerny, wykorzystujące pobierane z magazynów części w procesie produkcyjnym. Sprzedaż za pośrednictwem magazynu umożliwia realizowanie dostaw zgodnie z zasadą just-in-time, tj. dostarczania towarów w momencie, kiedy istnieje na nie konkretne zapotrzebowanie. Magazyn jest zazwyczaj zlokalizowany w niewielkiej odległości od zakładu odbiorcy, albo też bezpośrednio na jego terenie (w tym drugim przypadku magazyn jest wynajmowany przez dostawcę od nabywcy), co pozwala na dostarczanie towarów praktycznie wprost na taśmę produkcyjną. Nabywca nie musi utrzymywać dużych zapasów części potrzebnych w procesie produkcji, dzięki czemu ogranicza własne koszty i może być bardziej konkurencyjny na rynku. Opisany model gospodarczy może mieć w praktyce postać tzw. call-off stock (gdy służy obsłudze odbiorcy znanego w momencie dostawy, zwykle zresztą wyłącznie jednego podmiotu) lub składu konsygnacyjnego (gdy towary wywożone są z zamiarem przyszłej sprzedaży, ale bez przypisania do konkretnego kontrahenta).

Mimo dużej popularności przedstawionego schematu sprzedaży, wywołuje on w Polsce od dawna wątpliwości w zakresie konsekwencji podatkowych, zwłaszcza w zakresie VAT¹. Wprowadzenie od 1.5.2004 r. nowych regulacji VAT, opartych w dużej mierze na przepisach obowiązujących w UE, pozwoliło te problemy w pewnym stopniu zminimalizować. Poniżej dla celów porównawczych omawiamy krótko regulacje, które były źródłem istniejących kontrowersji do 1.5.2004 r. oraz przepisy, które weszły w życie z tą datą i pozwoliły - niestety tylko częściowo - na rozwianie wątpliwości podatkowych [...]