Monitor Podatkowy

nr 6/2005

Zwrot akcyzy od samochodów

Witold Ćwiek
Autor jest prawnikiem i dziennikarzem zajmującym się m.in. prawnymi aspektami motoryzacji.
Maciej Brzeziński
Autor jest politologiem, specjalizuje się w prawie WE.
Abstrakt

Wprowadzenie

W marcu 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w O. uchylił decyzję Dyrektora Izby Celnej w O. odmawiającej zwrotu akcyzy od sprowadzonego z Niemiec używanego samochodu osobowego. Skarżący podatnik, być może wszczął procedurę, która zakończy się zmianą istniejącego prawa oraz - prawdopodobnym zwrotem należności podatkowych od używanych samochodów zakupionych po dacie akcesji w państwach Unii.

Wyrok ten nie jest ostatecznym rozstrzygnięciem co do meritum, czyli uznania, że pobrana akcyza od nabycia wewnątrzwspólnotowego używanego auta jest bezprawna w świetle obowiązującego Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, a obowiązującego w Polsce od 1.5.2004 r. Orzeczenie zmusza organ administracji celnej do wydania decyzji zgodnej nie tylko z prawem krajowym lecz również z postanowieniami traktatowymi i dorobkiem orzeczniczym organów sądowych Wspólnoty.

Stan faktyczny w tej sprawie przedstawia się w sposób następujący. Podatnik nabył w Republice Federalnej Niemiec samochód osobowy marki bmw za kwotę 2300 euro, co odpowiadało 11 000 PLN. Wobec ustawowego obowiązku złożenia deklaracji przed upływem 5 dni od nabycia pojazdu podatnik skrócił swój pobyt za granicą, rezygnując z nabycia pojazdu jednośladowego. W Urzędzie Celnym w O. Podatnik złożył deklarację, z której wynikało, że należność w podatku akcyzowym, przy stopie 65% właściwej dla pojazdów w podobnym wieku wyniesie 7107 zł. Strona wpłaciła tę kwotę na konto UC, bo było to warunkiem rejestracji auta na terenie kraju. Po zarejestrowaniu samochodu podatnik wstąpił w spór z władzami celnymi uznając, że akcyza została pobrana niezgodnie z postanowieniami traktatowymi, które organy władzy zobowiązane są stosować na równi z prawem krajowym. Urząd Celny odmówił zwrotu akcyzy uznając, że jest związany postanowieniami ustawy o podatku akcyzowym. Strona wniosła odwołanie od tej decyzji do Izby Celnej, w którym użyła szerokiej argumentacji opartej na postanowieniach TWE i orzecznictwie ETS. W odpowiedzi Izba podtrzymała stanowisko Urzędu Celnego, w uzasadnieniu stwierdzając m.in., że jest zobowiązana do stosowania prawa krajowego, a jego - ewentualna - niezgodność z prawem europejskim należy do właściwości „innych” organów. Od prawomocnej decyzji IC strona wniosła skargę do właściwego WSA. W skardze podniesiono ponownie zarzuty dotyczące treści TWE, orzecznictwa ETS w podobnych sprawach, w których stronami były państwa wcześniej zrzeszone w UE oraz zarzut, że orzekające organy administracji celnej nie odniosły się merytorycznie do argumentacji skarżącego. Sąd administracyjny I instancji podzielił stanowisko skarżącego i uchylił decyzję Izby Celnej. Nie została natomiast uchylona decyzja organu I instancji. Sąd uznał, że brak stanowiska IC w stosunku do merytorycznych zarzutów podatnika [...]