Monitor Podatkowy

nr 4/2005

Rozliczenia podatkowe Polaków pracujących za granicą oraz cudzoziemców pracujących w Polsce

Paweł Stańczyk
Autor jest konsultantem w dziale doradztwa podatkowego firmy PriceWaterhouseCoopers.
Abstrakt

Rozliczenia podatkowe Polaków pracujących poza granicami Polski oraz cudzoziemców wykonujących pracę w Polsce nie należą do najłatwiejszych. Wynika to z faktu, iż aby określić sposób opodatkowania uzyskanego dochodu należy wziąć pod uwagę przepisy nie tylko ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych1, lecz również postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę z poszczególnymi krajami. Poniższy artykuł przedstawia w zarysie najważniejsze zasady dokonywania rozliczeń podatkowych przez Polaków pracujących poza granicami Polski oraz przez cudzoziemców wykonujących pracę w Polsce z tytułu uzyskiwanych przez nich dochodów ze stosunku pracy.

Obowiązek podatkowy w Polsce

Zakres obowiązku podatkowego w Polsce danej osoby zależy od jej statusu podatkowego w Polsce. Zgodnie z przepisami PDOFizU, rozróżniamy dwa rodzaje obowiązku podatkowego: nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy.

W świetle art. 3 ust. 1 PDOFizU, osoby posiadające w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy (tzw. rezydenci podatkowi) podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. W praktyce oznacza to, iż osoby te powinny opodatkować w Polsce wszystkie swoje dochody - zarówno te uzyskane w Polsce, jak również te uzyskane za granicą.

Z drugiej strony, zgodnie z art. 3 ust. 2a PDOFizU, osoby posiadające w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy (tzw. nierezydenci podatkowi) podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Kryterium pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi w Polsce, jest jej miejsce zamieszkania. Osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium Polski podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i, w konsekwencji, obowiązane są opodatkować w Polsce swoje ogólnoświatowe dochody. Natomiast osoby nieposiadające na[...]