Abstrakt

Od 1.1.2005 r. obowiązują nowe regulacje dotyczące wiążących interpretacji wydawanych w indywidualnych sprawach przez organy podatkowe. O ile jednak nie jest kwestionowana sama idea uchwalenia tej instytucji prawnej, to sposób w jaki została ona unormowana stał się przedmiotem krytyki przedstawicieli doktryny prawa podatkowego. Autorzy w niniejszym artykule omawiają głównie problemy, jakie powstały na gruncie postępowania podatkowego w związku z wprowadzeniem omawianych regulacji.

Wprowadzenie

Zasadność wprowadzenia w prawie podatkowym wiążących interpretacji nie budzi wątpliwości. Jeżeli spotyka się ona z krytyką, to przede wszystkim ze względu na wyjątkową beztroskę, z jaką napisane zostały przepisy kształtujące tę instytucję. Potrzeba ich nowelizacji istnieje już teraz, jako że obecna regulacja nie daje się pogodzić z ukształtowanymi w naszym prawodawstwie i doktrynie podstawowymi założeniami, na których opiera się prawo i postępowanie podatkowe. Zasygnalizowanie istniejących problemów być może zapobiegnie dokonaniu rekonstrukcji przepisów w sposób tak dyletancki, jak je pierwotnie napisano. W artykule pominięto kwestie oczywiste oraz te, które były już przedmiotem szerszej debaty - także na łamach Rzeczypospolitej - np. dotyczące kwestii zgodności wspomnianych przepisów z Konstytucją oraz przepisami prawa wspólnotowego.

Błędna i myląca jest już sama nazwa instytucji oraz określenie sposobu jej stosowania. Co do tego drugiego, to posługiwanie się zwrotem „udzielanie” w odniesieniu do interpretacji nie jest poprawne. W języku polskim słowo „udzielać” używane jest w innym kontekście - można np. udzielać wyjaśnień, rady, odpowiedzi na pytanie. Natomiast nie udziela się interpretacji, lecz dokonuje się interpretacji. Ze względu na pisemną formę aktu można ewentualnie mówić o „wydawaniu” przez organ podatkowy interpretacji.

Co do pierwszego, to istnieje uzasadniona wątpliwość, czy czynność organu podatkowego przewidziana w art. 14a § 1 OrdPU powinna być nazywana interpretacją. Instytucja, o której mowa w art. 14a § 1 OrdPU nie polega przecież tylko na wyjaśnieniu[...]