Monitor Podatkowy

nr 2/2005

Wszczęcie postępowania na wniosek podatnika na przykładzie postępowania o stwierdzenie nadpłaty podatku

Adam Bartosiewicz
prof. Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
Abstrakt

Z pozoru prosta konstrukcja wszczęcia postępowania przez podatnika może w praktyce sprawiać problemy. W artykule omówiona została na przykładzie wniosku o stwierdzenie nadpłaty.

Uwagi wstępne

W postępowaniu podatkowym większość postępowań jest wszczynana z urzędu przez organ podatkowy. Pewna grupa postępowań jednakże wszczynana jest na wniosek podatnika (płatnika, inkasenta). W praktyce okazuje się, że ta prosta z pozoru konstrukcja powodować może wiele wątpliwości i kontrowersji. Występują one w szczególności wówczas, gdy pomiędzy podatnikiem (wnioskodawcą) a organem sporne jest, czy wszczęcie postępowania było możliwe w dacie wpływu stosownego wniosku w tej sprawie do urzędu, czy też jego wszczęcie uzależnione było od dokonania pewnych uzupełnień, czy też modyfikacji wniosku.

Najczęstszym chyba postępowaniem toczonym z wniosku podatnika (innego uprawnionego) jest postępowanie o stwierdzeniu nadpłaty. Stąd też na tym przykładzie przeanalizowane zostaną konsekwencje ewentualnego sporu pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym. Wskazany też zostanie sposób przed nieuzasadnionymi prawnie rozstrzygnięciami organów podatkowych. Poczynione uwagi dotyczyć będą postępowania z wniosku o stwierdzenie nadpłaty, jednakże zachowują one walor ogólności i mogą znajdować zastosowanie do każdego innego postępowania wszczynanego na wniosek, a nie z urzędu.

Wszczęcie postępowania

Uprawnienie do żądania stwierdzenia nadpłaty przysługuje m.in. podatnikom, którzy nie będąc obowiązani do złożenia deklaracji w podatku, w którym zobowiązania [...]