Abstrakt

Przyjęcie tezy, iż zmiana właściwości urzędów skarbowych na urzędy dla tzw. dużych firm nastąpić może w dacie wcześniejszej niż 1.1.2005 r. jest w sposób oczywisty sprzeczne z obowiązującym prawem.

Zdaniem Ministerstwa Finansów, nie ma żadnych powodów aby kwestionować zasadność przepisów w sprawie utworzenia specjalnych urzędów skarbowych dla tzw. dużych firm, procedura zmian jest bowiem tak zaawansowana, że jest niemożliwa do odwrócenia.

Zajmowanie przez urząd państwowy tego rodzaju stanowiska jest w państwie prawa, jakim stosownie do brzmienia art. 2 Konstytucji RP jest Rzeczpospolita Polska, niedopuszczalne. Nie może budzić bowiem niczyich wątpliwości teza, że o możliwości wprowadzania konkretnych rozwiązań faktycznych i prawnych decyduje istniejący stan prawny, a nie kwestia zaawansowania działań podejmowanych przez urzędy państwowe.

Artykuł 15 ustawy z 27.6.2003 r. o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw („Ustawa o zmianie”) stanowi, iż w ustawie z 21.6.1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (Dz.U. Nr 106, poz. 489 ze zm., „Ustawa o urzędach”) wprowadza się następujące zmiany:

w art. 5 po ust. 9 dodaje się ust. 9a-9c w brzmieniu:

„9a. Terytorialny zasięg działania określonego urzędu skarbowego wyłącznie w zakresie:

1) niektórych kategorii podatników,

2) wykonywania niektórych zadań określonych w ust. 6

może obejmować terytorialny zasięg działania innych urzędów skarbowych.

9b. Wyznaczenie terytorialnego zasięgu działania określonego urzędu skarbowego zgodnie z ust. 9a następuje w przepisach określonych na podstawie ust. 9c i może dotyczyć w szczególności:

1) podatkowych grup kapitałowych,

2) banków,

3) zakładów ubezpieczeń,

4) jednostek działających na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,

5) jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

6) oddziałów lub przedstawicielstw przedsiębiorstw zagranicznych,

7) osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które:

a) w ostatnim roku podatkowym osiągnęły przychód netto, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług o równowartości co najmniej 5 mln euro według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na koniec roku podatkowego albo

b) jako rezydenci w rozumieniu przepisów prawa dewizowego, biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwami położonymi za granicą lub w ich kontroli, albo posiadają udział w kapitale takich przedsiębiorstw albo

c) są zarządzane bezpośrednio lub pośrednio przez nierezydenta w rozumieniu przepisów prawa dewizowego lub nierezydent dysponuje co najmniej 5% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, albo

d) jako rezydenci w rozumieniu przepisów prawa dewizowego jednocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym w rozumieniu innych ustaw lub w jego kontroli albo posiadają jednocześnie udział w kapitale takich podmiotów.

9c. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej określa, w drodze rozporządzenia, terytorialny zasięg działania oraz siedziby naczelników urzędów i dyrektorów izb skarbowych, uwzględniając zasady określone w ust. 9a i 9b oraz potrzeby właściwego zorganizowania wykonywania zadań, zwłaszcza z zakresu poboru podatków oraz sprawnej obsługi podatnika.”,

po art. 5 dodaje się art. 5a w brzmieniu:

„Art. 5a. 1. Dla podatników, o których mowa w art. 5 ust. 9b, zmiana właściwości naczelnika urzędu skarbowego na właściwego wyłącznie w zakresie określonych kategorii podatników następuje:

1) z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpiło ich włączenie do danej kategorii podatników - w przypadku podatników wymienionych w art. 5 ust. 9b pkt 1-6 oraz w pkt 7 lit. b)-d),

2) z dniem 1 stycznia drugiego roku następującego po roku, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty, o której mowa w art. 5 ust. 9bpkt 7 lit. a) - w przypadku podatników wymienionych w tym przepisie.

2. Spełnienie warunku, o którym mowa w art. 5 ust. 9b pkt 7 lit. a), stwierdza się na podstawie danych wynikających z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok podatkowy. Naczelnik urzędu skarbowego może stwierdzić z urzędu w trakcie czynności sprawdzających, kontroli podatkowej albo postępowania podatkowego spełnienie warunku, o którym mowa w art. 5 ust. 9b pkt 7 lit. a), i poinformować o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

3. Podatnicy, o których mowa w art. 5 ust. 9b, są obowiązani, w przypadku ustalenia właściwości zgodnie z art. 5 ust. 9a pkt 1, zawiadomić o zmianie właściwości dotychczas właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia 15 października roku poprzedzającego rok, od którego nastąpi ta zmiana, składając zawiadomienie według ustalonego wzoru. W przypadku gdy włączenie ich do kategorii podatników określonych w art. 5 ust. 9b pkt 1-6 i pkt 7 lit. b)-d) nastąpiło w okresie od dnia 15 października do dnia 31 grudnia, zawiadomienie powinno nastąpić w terminie 7 dni od tego włączenia, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia poprzedzającego rok, od którego następuje zmiana właściwości.

4. W przypadku podatników, o których mowa w art. 5 ust. 9b pkt 1-6, rozpoczynających działalność, właściwym naczelnikiem urzędu skarbowego jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy wyłącznie w zakresie określonych kategorii podatników od dnia rozpoczęcia tej działalności.

5. Dla podatników, dla których właściwym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy wyłącznie w zakresie określonych kategorii podatników i którzy przez dwa kolejne lata podatkowe nie należeli do kategorii podatników, o których mowa w art. 5 ust. 9b, zmiana właściwości naczelnika urzędu skarbowego z naczelnika właściwego wyłącznie w zakresie określonych kategorii podatników następuje z dniem 1 stycznia drugiego roku następującego po roku, w którym nastąpiło ich wyłączenie z danej kategorii podatników.

6. Podatnicy, o których mowa w ust. 5, są obowiązani zawiadomić o zmianie właściwości dotychczas właściwego naczelnika urzędu skarbowego do dnia 15 października roku po upływie roku podatkowego, w którym nastąpiło ich wyłączenie, składając zawiadomienie według ustalonego wzoru. Przepis ust. 3 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określa, w drodze rozporządzenia, wzór zawiadomień, o których mowa w ust. 3 i 6, uwzględniając potrzebę zapewnienia niezbędnych danych dla sprawnej zmiany właściwości naczelników urzędów skarbowych.”;

Artykuł 40 ustawy o zmianie stanowi, iż ustawa ta wchodzi w życie 1.9.2003 r., z wyjątkiem m.in. art. 5 ust. 9a i 9b ustawy wymienionej w art. 15 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, które wchodzą w życie 1.1.2004 r.

Jak wynika z treści tego przepisu, w interesującej nas kwestii właściwości urzędów podatkowych: