Monitor Podatkowy

nr 10/2005

Kilka uwag do wykładni art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o doradztwie podatkowym

Marcin Frydrychowicz
Autor jest pracownikiem pionu celnego Ministerstwa Finansów, wieloletnim pełnomocnikiem prezesa GUC przed NSA.
Abstrakt

W najbliższym czasie, Naczelny Sąd Administracyjny odpowie na pytanie czy dokonana przez WSA w wyroku VI SA/Wa 1245/041 wykładnia art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o doradztwie podatkowym2 (DoradztwoPodatkoweU) odmawiająca przedstawicielom korporacji, prawa do samodzielnego podpisywania i składania zeznań i deklaracji podatkowych swoich klientów, jest zgodna z zasadami sztuki wykładni i zamysłem ustawodawcy.

Stan faktyczny

W dniu 4.4.2005 r., WSA w Warszawie, rozpoznał skargę Krajowej Rady Doradców Podatkowych na decyzję Ministra Finansów3 w przedmiocie zawieszenia uchwały, w sprawie działania doradców podatkowych jako pełnomocników. W dokumencie stwierdzono m.in., że obowiązujący stan prawny uprawnia doradców podatkowych do działania jako pełnomocników nie tylko w zakresie prowadzonych postępowań, ale również poza tymi postępowaniami m.in. w zakresie sporządzania w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów zeznań i deklaracji podatkowych. Wykonując tego typu czynności, doradca podatkowy jest obowiązany do umieszczania na zeznaniach i deklaracjach podatkowych sporządzonych w imieniu i na rzecz podatnika swojego podpisu z podaniem firmy oraz numeru wpisu na listę doradców podatkowych.

Odnosząc się do meritum problemu WSA stwierdził, że kontrowersyjny przepis, przewiduje jedynie „sporządzanie” wymienionych tam dokumentów i pomoc w tym zakresie. Zdaniem sądu, owo sporządzanie nie obejmuje podpisywania i składania zeznań i deklaracji podatkowych przez doradcę podatkowego. Przesądzać ma o tym fakt, iż deklaracja podatkowa jest oświadczeniem wiedzy co wymagać ma, osobistej aktywności podatnika. Innym argumentem jest brak w przepisach dotyczących poszczególnych podatków delegacji dla doradców podatkowych.

Komentarz

Abstrahując od faktu, iż spór ma charakter szerszy niż tylko interpretacja art. 2 ust. 1 pkt 3 Doradztwo- PodatkoweU, właśnie nad wykładnią tego przepisu nie sposób przejść do porządku dziennego. Na gruncie obowiązującego stanu prawnego kontrowersyjna wydaje się bowiem konstatacja, wedle której stworzono zawód o stosunkowo wąskiej specjalizacji, obejmującej profesjonalne prowadzenie spraw z zakresu danin publicznych i jednocześnie, odebrano wykonującym to zajęcie przywilej, uczestnictwa w jednej z istotniejszych czynności przewidzianej prawem podatkowym jakim jest złożenie zeznania lub deklaracji podatkowej.

Komentowany przepis stanowi, iż czynności doradztwa podatkowego obejmują m.in. (...) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie.

Sporządzać, w języku polskim znaczy tyle co, wykonać coś, robić coś, przygotować pisma, wykazy, listy4. Gdyby zatem ustawodawcy chodziło jedynie o dopuszczenie przedstawicieli korporacji do uczestnictwa w procesie przygotowania zeznań i deklaracji - czynności o charakterze porady technicznej, zbędna byłaby część przepisu, dopuszczająca sporządzanie deklaracji w imieniu i na rzecz podatnika. W istocie chodziłoby o tę samą czynność. A w konsekwencji, ustawodawcy należałoby [...]