Monitor Podatkowy

nr 9/2004

Zwolnienie podmiotowe w nowej ustawie o VAT

Ryszard Kubacki
Autor jest doradcą podatkowym.
Abstrakt

Zwolnienie podmiotowe od podatku od towarów i usług zasadniczo od 1.5.2004 r. funkcjonuje na podobnych zasadach jakie obowiązywały pod rządami starej ustawy VAT z 1993 r. W porównaniu jednakże z poprzednio obowiązującym stanem prawnym w nowej ustawie występuje kilka zmian, mających istotne znaczenie dla podatników.

Uwagi wstępne

Ustawa z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług również przewiduje tzw. zwolnienie podmiotowe od podatku od towarów i usług. Zasadniczo funkcjonuje ono na podobnych zasadach jakie obowiązywały pod rządami starej VATU z 1993 r. W porównaniu jednakże z poprzednio obowiązującym stanem prawnym w nowej ustawie występuje kilka zmian, mających istotne znaczenie dla podatników.

Należy więc w tym miejscu przybliżyć przede wszystkim te regulacje prawne, które w sposób istotny zmieniają sytuację podatników. Dotyczy to przede wszystkim nowego sposobu liczenia limitu sprzedaży uprawniającego do zwolnienia podmiotowego. Wskazać również trzeba na konsekwencje prawne, jakie wynikają dla podatników zwolnionych podmiotowo z faktu pojawienia się w obecnej ustawie nowych konstrukcji (przykładowo dotyczy to transakcji wewnątrzwspólnotowych).

Charakter zwolnienia podmiotowego

Na samym wstępie należy jednakże przybliżyć szczególny charakter zwolnienia podmiotowego. W tym przypadku zwolnienie to przysługuje ze względu na status osoby wykonującej czynności podlegające opodatkowaniu. Obejmuje ono zasadniczo wszystkie czynności wykonywane przez podatnika, korzystającego ze zwolnienia podmiotowego.

Jak już wspominano zwolnienie przysługuje z uwagi na status podatnika. Status ten jest determinowany przede wszystkim przez wielkość sprzedaży opodatkowanej u danego podatnika. Dopóki bowiem podatnik, który nie wybrał opodatkowania, nie osiągnie określonej wielkości sprzedaży (chyba, że zrezygnował ze zwolnienia), dopóty czynności przezeń wykonywane są zwolnione od podatku.

W tym miejscu odwołać się trzeba do regulacji VI Dyrektywy. Zgodnie z nimi zwolnienie jest jednym ze środków, który może [...]