Monitor Podatkowy

nr 8/2004

Wykorzystanie analizy porównawczej do obrony cen transferowych

Rafał Sadowski
Autor jest starszym konsultantem w tym zespole.
Joanna Pietrasik
Autorka jest doradcą podatkowym i doświadczonym konsultantem w tym zespole.
Abstrakt

Analiza porównawcza jest podstawowym narzędziem analizy cen transferowych: umożliwia zarówno planowanie nowych rozwiązań, jak i weryfikację rozwiązań wdrażanych lub już istniejących. W trakcie kontroli/postępowania podatkowego może okazać się skutecznym środkiem obrony rozwiązań przyjętych przez podatnika.

Podstawową przyczyną zainteresowania władz skarbowych cenami transferowymi jest możliwość kształtowania ich w taki sposób, aby dochód był opodatkowany w kraju o niższych obciążeniach podatkowych. Rozwiązanie takie pozwala grupie podmiotów powiązanych optymalizować wysokość łącznych obciążeń podatkowych, kosztem obniżenia dochodu do opodatkowania w kraju o stosunkowo wysokich obciążeniach podatkowych. Dlatego też władze skarbowe starają się badać, czy ceny ustalane przez podmioty powiązane „są rynkowe”, czyli nie odbiegają od tych, jakie w porównywalnej sytuacji ustaliłyby podmioty niepowiązane.

Jaką metodologią badania cen transferowych dysponują władze podatkowe?

Metodologię, jaką władze podatkowe mogą w tym celu wykorzystać zdefiniowano w art. 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: PDOPrU) i rozporządzeniu wykonawczym do tego artykułu (dalej: Rozporządzenie1). Są to metody:

- porównywalnej ceny niekontrolowanej,

- ceny odprzedaży,

- koszt plus (rozsądnej marży),

- marży transakcyjnej netto i

- podziału zysków.

Wszystkie te metody opierają się na porównaniu wartości liczbowych (stosowanych cen, narzutów lub marż) charakteryzujących transakcję zawieraną przez podmioty powiązane z analogicznymi wartościami charakteryzującymi porównywalne transakcje zawierane przez podmioty niepowiązane.

Z brzmienia art. 11 PDOPrU jasno wynika, że władze podatkowe są ograniczone, jeśli chodzi o wybór metody weryfikacji cen transferowych: nie mogą stosować metod innych, niż wymienione w tym artykule. Z kolei podatnicy mają w tym zakresie całkowitą dowolność: mają pełną swobodę arbitralnego ustalania poziomu ceny (powinni mieć jednak świadomość [...]