Monitor Podatkowy

nr 8/2004

Sprzedaż towarów używanych - podatek od towarów i usług czy podatek od czynności cywilnoprawnych

Adam Mariański
Autor jest doktorem nauk prawnych w zakresie prawa finansowego, specjalizującym się w prawie podatkowym.
Abstrakt

W artykule omówiono zagadnienie opodatkowania sprzedaży (dostawy) towarów używanych przed 1.5.2004 r. oraz po wejściu w życie nowej ustawy o podatku od towarów i usług z 11.3.2004 r., a w szczególności relację między opodatkowaniem VAT, a PCC.

Wprowadzenie

Sprzedaż towarów używanych budziła kontrowersje już w okresie obowiązywania ustawy o opłacie skarbowej1. W szczególności duże problemy wiązały się z rozgraniczeniem opodatkowania tą opłatą od podlegania obowiązkowi podatkowemu w podatku od towarów i usług2. Poziom skomplikowania wzrósł po wejściu w życie ustawy z 9.9.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych3 (dalej „PCC”). Obecnie w związku z wprowadzeniem ustawy z 11.3.2004 roku o podatku od towarów i usług4 (dalej „nowa VATU”) oraz dokonanej przez ten akt zmiany w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, powstały nowe zagadnienia związane z opodatkowaniem jednym z tych podatków. W celu przeprowadzenia analizy obowiązujących rozwiązań należy dokonać krótkiej analizy historycznej przedmiotowego zagadnienia, w tym zwłaszcza porównania nowej ustawy o VAT z poprzednio obowiązującą.

Sprzedaż towarów używanych przed 1.5.2004 r.

Artykuł 3 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o opłacie skarbowej wprowadzał m.in. zwolnienie umów sprzedaży, dzierżawy, poddzierżawy, najmu i podnajmu, zawieranych przez podatników, o których mowa w art. 5 VATU.

W zakresie pierwszego zwolnienia istniały dwa stanowiska dotyczące zwłaszcza umów sprzedaży towarów używanych, przedmiotowo zwolnionych od podatku od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 VATU. Według pierwszego stanowiska wyłączenie od opłaty skarbowej miało miejsce tylko w sytuacji, gdy zawierający jedną z wymienionych umów cywilnoprawnych był zobowiązany do uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu jej zawarcia. Jeżeli zatem nie powstawał obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług, zwłaszcza gdy mieliśmy do czynienia ze zwolnieniem przedmiotowym, to powstawał [...]