Monitor Podatkowy

nr 6/2004

Wartość początkowa firmy

Maciej Pniewski
Autor jest konsultantem w Kancelarii Prawnej Pr. Krystian Ziemski and Partners z Poznania.
Rafał Szymkowiak
Autor jest Partnerem w Kancelarii Prawnej Pr. Krystian Ziemski and Partners z Poznania.
Abstrakt

Z dniem 1.1.2003 r. do obu ustaw o podatkach dochodowych1 wprowadzono przepisy, których celem była eliminacja kontrowersji dotyczących obliczania wartości początkowej firmy. Niestety, nowe regulacje nie dość, że tych kontrowersji nie wyjaśniły, to dodatkowo stały się źródłem nowych wątpliwości w powyższym zakresie.

Wartość firmy

Tak zwana wartość firmy (goodwill), jest pojęciem, którym określa się część wartości przedsiębiorstwa wynikającą z jego pozycji rynkowej (renomy, klienteli, położenia, zdolności do generowania zysków). Wartość firmy ma charakter ściśle indywidualny, podlegając odrębnej wycenie w odniesieniu do każdego przedsiębiorstwa z osobna. Powstaje ona w toku działalności przedsiębiorstwa i stanowi swego rodzaju odbicie tego, co nie znajduje odzwierciedlenia w jego księgach handlowych. Dlatego nie figuruje w księgach handlowych pierwotnego właściciela przedsiębiorstwa, a podlega ujawnieniu dopiero w księgach jego nabywcy.

Z punktu widzenia przepisów prawa podatkowego wartość firmy ma znaczenie dwojakie. Po pierwsze, ustalenie dodatniej wartości firmy decyduje o łącznej wartości początkowej nabytych w ramach przedsiębiorstwa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Po drugie, wartość firmy, jako wartość niematerialna i prawna, podlega amortyzacji podatkowej w przypadku nabycia przedsiębiorstwa w drodze: kupna, przyjęcia do odpłatnego korzystania (jeżeli odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający) oraz wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji.

W tym miejscu zwrócić należy uwagę, że istotne jest odróżnienie wartości firmy w rozumieniu podatkowym od wartości [...]