Monitor Podatkowy

nr 5/2004

VAT po 1.5.2004r. - wybrane zagadnienia

Katarzyna Modrzejewska
Leszek Patrzek
Alicja Borodziewicz
Jakub Boberski
Sabina Moczko-Wdowczyk
Abstrakt

Spis treści:

  1. ZASADY OPODATKOWANIA USŁUG
    Katarzyna Modrzejewska
  2. TRANSAKCJE ŁAŃCUCHOWE
    Leszek Patrzek
  3. ODLICZANIE PODATKU NALICZONEGO
    Alicja Borodziewicz
  4. SAMOCHÓD W NOWEJ USTAWIE O PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG
    Jakub Boberski
  5. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE W NOWEJ USTAWIE O VAT
    Sabina Moczko-Wdowczyk

Zasady opodatkowania usług

Katarzyna Modrzejewska

Nowa ustawa o VAT z 11.3.2004 r. (Dz.U. Nr 54, poz. 535) wprowadziła zasadnicze zmiany, jeżeli chodzi o reguły dotyczące opodatkowania usług. Zmianie ulega definicja importu usług, natomiast pojęcie eksportu usług przestaje obowiązywać. W miejsce dotychczasowych definicji pojawiają się reguły określające miejsce świadczenia poszczególnych kategorii usług. Przyjęcie jednolitych zasad dotyczących opodatkowania usług przez kraje członkowskie było konieczne z uwagi na wyeliminowanie podwójnego opodatkowania lub też nieopodatkowania danej transakcji.

Klasyfikacja usług

Konstrukcja opodatkowania usług opiera się na zasadzie podstawowej, zawartej w art. 27 ust. 1 VATU, od której przewidziano szereg wyjątków sformułowanych w art. 27 ust. 2-6 VATU oraz w art. 28 VATU. W konsekwencji podstawowe znaczenie dla ustalenia prawidłowych reguł opodatkowania danej usługi, będzie miała jej kwalifikacja do określonej kategorii usług. Zgodnie z art. 8 ust. 3, "usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych". Zdaniem autora, kwalifikacja taka często może okazać się niewystarczająca, szczególnie w przypadku usług wykonywanych za granicą. Tak jest chociażby w przypadku usług związanych z nieruchomościami, gdzie zakres pojęcia tych usług niejednokrotnie interpretowany jest w państwach członkowskich w sposób odmienny, aniżeli czynią to polskie klasyfikacje1.

Zasada podstawowa

Treść zasady podstawowej stanowi, iż miejscem świadczenia usługi jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności. W przypadku natomiast braku siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności, miejscem świadczenia usługi jest miejsce stałego zamieszkania.

Należy zatem stwierdzić, iż w większości przypadków usługa będzie opodatkowana w kraju siedziby usługodawcy, gdyż zazwyczaj kraj siedziby pokrywa się z terytorium kraju, w którym znajduje się stałe miejsce prowadzenia działalności. Pojęcie "stałego miejsca prowadzenia działalności" nie zostało zdefiniowane zarówno w ustawie jak i w VI Dyrektywie, jednakże orzecznictwo ETS [...]