Abstrakt

Przepisy prawa cywilnego rozróżniają odsetki umowne i odsetki za zwłokę. Najogólniej rzecz ujmując o odsetkach umownych należnych za np. korzystanie z cudzego kapitału decydują strony kontraktu, ustalając, w jakich sytuacjach, i w jakiej wysokości będą wymagalne. Odsetki za zwłokę mogą być dochodzone przez wierzyciela, gdy dłużnik spóźnia się ze świadczeniem. W ustawach podatkowych podział na odsetki umowne i odsetki za zwłokę nie występuje.

Zasada kasowa

W prawie podatkowym przyjęto zasadę kasową przy ustalaniu przychodu i kosztu związanego z otrzymaniem odsetek. Niezapłacone odsetki nie stanowią więc ani przychodu ani kosztu podatkowego. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w art. 12 i art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 PDOPrU do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności.

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 1 pkt 11 PDOPrU nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych odsetek od zobowiązań, pożyczek i kredytów. A contrario, naliczone i zapłacone odsetki od tych zobowiązań, pożyczek i kredytów są w rozumieniu ustawy kosztami uzyskania przychodów. Jeżeli podatnik wykaże, że zaciągnięte zobowiązanie była związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą odsetki od niego stanowią koszt podatkowy - w chwili ich poniesienia.

Odsetki za zwłokę

Zgodnie z art. 481 KC, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. Z brzmienia tego przepisu jasno wynika, że [...]