Abstrakt

W artykule omówiono istotne elementy decyzji podatkowej niezbędne dla poprawności decyzji. Wskazano również przypadki wadliwości decyzji stanowiące podstawę jej wzruszania oraz możliwości wyeliminowania wadliwości poprzez sprostowanie.

Elementy decyzji

Ordynacja podatkowa, treścią art. 210, określa podstawowe części składowe, jakie powinna zawierać standardowa decyzja podatkowa; przepisy prawa podatkowego mogą określać jeszcze inne składniki, które mogą znaleźć się zarówno w treści decyzji (np. termin ważności aktu, warunek). Dla poprawności decyzji podatkowej niezbędnym jest, aby pomiędzy takimi elementami, jak: podstawa prawna, rozstrzygnięcie i jego motywy, istniała wewnętrzna spójność.

Zawarte w treści decyzji oznaczenie organu podatkowego, który decyzję podjął, ma znaczenie dla dokonania weryfikacji właściwości organu. Powinna być zatem podana pełna nazwa organu oraz adres jego siedziby.

Decyzja powinna zawierać datę jej wydania. Brak oznaczenia tej daty uznawany jest za nieistotny w kontekście skutków prawnych aktu¹. Podnieść jednak należy, że przy ewentualnej ocenie dwóch przesłanek do stwierdzenia nieważności decyzji (decyzja ostateczna dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną² i decyzja ostateczna była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały³), jak też przy ocenie skuteczności zgłoszonego żądania zwrotu kosztów podróży poniesionych przez strony, świadków, biegłych i tłumaczy, data wydania decyzji będzie miała istotne znaczenie. Ponadto, data wydania aktu pozwala na ustalenie, jaki stan faktyczny i prawny obowiązywał w dacie podejmowania rozstrzygnięcia. O ile przepisy międzyczasowe nie stanowią inaczej, obowiązkiem organu podatkowego jest wydanie decyzji na podstawie regulacji prawnej obowiązującej w dacie jej ferowania.

Elementem podmiotowym decyzji (obok wskazania organu) jest oznaczenie stron postępowania, jako adresatów aktu. Powyższy wymóg, w stosunku do osób fizycznych, uznaje się za spełniony, jeśli w decyzji podano imiona i nazwiska stron, adresy ich zamieszkania, bądź pobytu, numery ewidencyjne (NIP, PESEL). Jeśli stroną jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, powinna być wskazana jej pełna nazwa oraz siedziba. Skierowanie decyzji do podmiotu, który nie posiada przymiotu strony stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności aktu⁴. Podzielić należy pogląd, że w sytuacji braku oznaczenia strony (podatnika) w rozstrzygnięciu decyzji podatkowej, nie zachodzą podstawy do jej wzruszenia, jeżeli z uzasadnienia aktu wynika, w sposób niewątpliwy, że zobowiązanym do uiszczenia podatku jest dający się określić konkretny podatnik⁵.

Podstawa prawna decyzji

Decyzja podatkowa powinna wskazywać w swej treści podstawę prawną rozstrzygnięcia. Chodzi tu w szczególności o podstawę materialnoprawną; jeśli idzie o przepisy proceduralne to powinny one być powołane tylko w sytuacji, gdy mają ścisły związek z podjętym rozstrzygnięciem. Przywołać tu należy np. sytuację, gdy wydana została decyzja o umorzeniu postępowania⁶ bądź też o stwierdzeniu nieważności aktu⁷.

Powołanie podstawy prawnej to zamieszczenie w treści decyzji konkretnego przepisu, rozumianego jako najmniejsza jednostka systematyzacyjna aktu prawnego (artykułu, paragrafu, ewentualnie ustępu, punktu, litery, tiretu), a także publikatora. Jeśli konkretny akt [...]