Abstrakt
Podmiotowość oddziału przedsiębiorcy zagranicznego na gruncie VAT wywołuje szereg wątpliwości. Zarysowują się w tym względzie trzy poglądy. Zwolennicy pierwszego uważają, że zarejestrowany w Polsce oddział zyskuje przymiot odrębnego podatnika VAT. Tym samym operacje dokonywane pomiędzy oddziałem a jego jednostką macierzystą powinny podlegać opodatkowaniu. Przedstawiciele drugiego poglądu uważają, że oddział jako emanacja działalności przedsiębiorcy zagranicznego nie może być podatnikiem podatku od towarów i usług. W ich ocenie przymiot ten można przypisać jedynie przedsiębiorcy zagranicznemu a nie jego oddziałowi. Z kolei zwolennicy trzeciego poglądu uważają, że, co do zasady, podatnikiem jest podmiot zagraniczny jednakże za zgodą urzędu skarbowego jego oddział może zostać zarejestrowany jako podatnik VAT.
Uczestnik obrotu prawnego - podmiot zagraniczny czy jego oddział?
W ustawie z 19.11.1999 r. Prawo działalności gospodarczej1 przewidziano możliwość podejmowania działalności gospodarczej w Polsce przez podmioty zagraniczne. Z definicji zawartej w art. 4 pkt 4 PrGosp wynika, że przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą. Za osobę zagraniczną ustawodawca uznaje (art. 4 pkt 3):
- osobę fizyczną mającą stałe miejsce zamieszkania za granicą,
- osobę prawną z siedzibą za granicą,
- niemającą osobowości prawnej spółkę osób wymienionych w lit. a) lub lit. b), z siedzibą za granicą.