Abstrakt

Autorzy przedstawiają skutki zmiany w przepisach Ordynacji podatkowej dotyczącej zawartości protokołu z kontroli podatkowej.

Nowe przepisy o kontroli

Nowelizacja Ordynacji podatkowej obowiązująca od 1.1.2003 r. doprowadziła m.in. do przebudowania działu VI ustawy - dotyczącego kontroli podatkowej. Pozytywnie ocenić należy ujednolicenie reżimu prowadzenia kontroli w stosunku do czynności podejmowanych zarówno przez przedstawicieli organów podatkowych, jak i Urzędów Kontroli Skarbowej. Do zmian korzystnych dla podatników zaliczyć można również wprowadzenie przewidywanego terminu zakończenia kontroli, a także wyraźne wskazanie, w art. 292 OrdPU, że w trakcie postępowania kontrolnego stosuje się reguły ogólne zapisane w rozdziale 1 działu IV ustawy (ten wątek rozwinięty zostanie w dalszej części artykułu). Pojawiły się również modyfikacje niekorzystne dla podatników. W art. 290 § 2 OrdPU, regulującym zawartość protokołu z przebiegu kontroli, zmieniono m.in. pkt 5 - do słów „opis dokonanych ustaleń” dodano przymiotnik „faktycznych”. Zamiar swój ustawodawca sprecyzował w całkowicie nowym art. 290 § 3, który stwierdza wyraźnie, iż „protokół nie zawiera oceny prawnej sprawy będącej przedmiotem kontroli”. Tym samym, co do zasady, od 1.1.2003 r. protokoły z kontroli prowadzonych przez organy podatkowe nie zawierają oceny prawnej zagadnień badanych przez kontrolujących. Treścią protokołu, poza kwestiami formalnymi, jest więc suche przedstawienie stwierdzonych faktów oraz dokumentacja przeprowadzonych dowodów.

Poniżej zastanawiamy się nad skutkami tej zmiany dla podatników, możliwymi przyczynami jej wprowadzenia przez ustawodawcę oraz nad zagadnieniem zgodności nowej regulacji z zasadami ogólnymi prowadzenia postępowań kontrolnych i podatkowych.