Abstrakt
Spory podatkowe wywołuje zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów zryczałtowanego, ustalanego na bazie kosztowej, wynagrodzenia za świadczenie usług. Problem dotyka zwłaszcza polskie spółki-córki, wchodzące w skład międzynarodowej struktury koncernowej, korzystające ze świadczeń (np. z zakresu planowania inwestycyjnego), wykonywanych centralnie przez spółkę-matkę lub inną wyspecjalizowaną jednostkę koncernu. Autor przedstawia istotę ryczałtowego rozliczania kosztów usług, wskazując kryteria uznawania takich wydatków za koszty uzyskania przychodów.
Wprowadzenie
W obrocie gospodarczym powszechne jest jednostkowe rozliczanie kosztów usług, charakteryzujące się bezpośrednim powiązaniem ponoszonych wydatków z konkretnym świadczeniem usługobiorcy. Zastosowanie rozliczeń jednostkowych jest nie zawsze możliwe (np. w odniesieniu do kompleksowych prac badawczo-rozwojowych), albo związane jest z nadmiernym nakładem administracyjnym (sporządzanie szczegółowych zestawień godzinowych przez poszczególnych pracowników), np. w odniesieniu do pakietu usług zarządczych. Praktycznym rozwiązaniem jest wtedy stosowanie ryczałtowego rozliczania w formie podziału planowanych lub rzeczywistych kosztów, pomiędzy beneficjentów świadczeń.
W praktyce międzynarodowej wykształciły się dwie zasadnicze metody ryczałtowego rozliczania kosztów:
- przez podział kosztów (ang. cost sharing) - koszty faktycznie poniesione przez spółkę świadczącą usługi są dzielone ex post według odpowiedniego klucza na poszczególne spółki koncernu, czerpiące korzyści z tych usług;
- przez prefinansowanie kosztów (ang. cost funding) - wkład finansowy usługobiorców jest ustalany z góry, zgodnie z kosztami planowanymi, niezależnie od faktycznie ponoszonych kosztów przez spółkę świadczącą usługi.
Warto w szczególności wskazać, że OECD dopuszcza stosowanie rozliczeń ryczałtowych pod warunkiem, że w sposób wystarczający zostanie uwzględniona wartość usług wykonanych dla poszczególnych odbiorców oraz zakres porównywalnych usług świadczonych pomiędzy podmiotami niepowiązanymi. W niektórych przypadkach OECD upatruje nawet [...]