Monitor Podatkowy

nr 6/2001

Zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym w administracji

Leszek Guzek
Abstrakt

Czynności procesowe wszczęcia postępowania egzekucyjnego

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego, a w przypadku gdy wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym - z urzędu.

Stosownie do postanowień art. 19 EgzAdmU organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej nale żności pieniężnych jest:

1) naczelnik urzędu skarbowego,
2) łaściwy organ jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią.

Czynności egzekucyjne (pobranie pieniędzy, zajęcie ruchomości, zajęcie rachunku bankowego itd.) wykonuje organ egzekucyjny lub wyznaczony jego pracownik zwany poborcą skarbowym.

Organ egzekucyjny po otrzymaniu od wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wraz z tytułem wykonawczym podejmuje czynności wstępne. Przedmiotem czynności wstępnych jest zbadanie m.in., czy egzekucja administracyjna jest dopuszczalna. Dopuszczalność egzekucji jest wyznaczona przesłankami podmiotowymi i przedmiotowymi. Zbadanie przesłanek podmiotowych daje odpowiedź na pytanie, czy przepisy prawa dopuszczają prowadzenie egzekucji administracyjnej wobec określonej osoby (np. art. 14 EgzAdmU wyłączający osoby korzystające z przywilejów dyplomatycznych).

Niedopuszczalność egzekucji ze względów przedmiotowych będzie miała miejsce wtedy, gdy dany obowiązek jest wykonywany w trybie egzekucji sądowej albo gdy obo wiązek wynika z decyzji nieistniejącej w obrocie prawnym.

Jeżeli organ egzekucyjny ustali, że obowiązek nie podlega egzekucji administracyjnej, to wówczas nie przystępuje do egzekucji i zwraca tytuł wykonawczy wierzycielowi. W przypadku gdy wynik czynności wstępnych jest pozytywny, wówczas organ egzekucyjny zaopatruje tytuł wykonawczy w klauzulę o skierowaniu tego tytułu do egzekucji administracyjnej.

Należy podkreślić, że organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obo wiązku objętego tytułem wykonawczym.