Monitor Podatkowy

nr 10/2001

Stwierdzenie nieważności decyzji podatkowej

Leszek Guzek
Autor jest pracownikiem organów skarbowych.
Abstrakt

Decyzja ostateczna

Wyjaśnienia wymaga pojęcie decyzji ostatecznej. Cechę tę uzyskuje decyzja podatkowa, gdy:
a) strona nie złożyła w terminie 14 dni odwołania od tej decyzji i nie przywrócono stronie tego terminu (art. 228 § 1 pkt 2),
b) strona w terminie złożyła odwołanie od decyzji, lecz organ odwoławczy stwierdził jego niedopuszczalność) (art. 228 § 1 pkt 1),
c) została wydana przez organ odwoławczy, przez co został wyczerpany tok instancyjny w sprawie,
d) została wydana w postępowaniu jednoinstancyjnym (art. 261 § 4).

Zgodnie z tym, że stwierdzenie nieważności decyzji dotyczy tylko decyzji ostatecznych, to skutkiem takiego rozwiązania jest brak możliwości stwierdzenia nieważności decyzji w postępowaniu odwoławczym. Niemniej w postępowaniu podatkowym może nastąpić zbieg przesłanek do wznowienia postępowania oraz do stwierdzenia nieważności decyzji. Należy ocenić, że obydwie te możliwości nie wykluczają się wzajemnie, bowiem nie ma przeszkód do stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, w stosunku do której nastąpiło wszczęcie i toczy się postępowanie o wznowienie postępowania. Pogląd ten znajduje potwierdzenie na gruncie orzecznictwa NSA 3 . Ozastosowaniu jednego z nadzwyczajnych trybów weryfikacji decyzji podatkowej nie powinna jednak w żadnym razie przesądzać data wszczęcia postępowania, lecz donioślejsze dla sprawy następstwa prawne zastosowania danego trybu weryfikacji decyzji ostatecznej. Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji są tego rodzaju, iż ich wystąpienie powoduje najdalej idące skutki prawne w sprawie indywidualnej i ten tryb powinien korzystać z pierwszeństwa weryfikacji decyzji.