ADR. Arbitraż i Mediacja

nr 4/2021

Doręczenia tytułów wykonawczych powstałych w postępowaniu mediacyjnym i arbitrażowym

Piotr Sławicki
Autor jest Przewodniczącym X Wydziału Ksiąg Wieczystych w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie, adiunktem w Katedrze Negocjacji i Mediacji w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II.
Abstrakt

Uwagi wprowadzające

Doręczanie pism pochodzących od sądu stanowi istotny aspekt postępowania, zaś błędy będące następstwem nieprawidłowego doręczenia mogą prowadzić do istotnych wadliwości, np. związanych z brakiem prawomocności konkretnego orzeczenia. Wprawdzie kwestia doręczenia odpisu postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności nie ma znaczenia dla oceny zasadności wniosku o nadanie klauzuli wykonalności1, niewątpliwie jednak prawidłowość doręczenia tytułu wykonawczego lub innych postanowień wydawanych w postępowaniu klauzulowym może wpływać na możliwość wszczęcia egzekucji (z perspektywy wierzyciela) lub podjęcia obrony przed egzekucją (z perspektywy dłużnika). Należy zauważyć, że ustawodawca w art. 7942 § 1 KPC przewidział autonomiczną regulację dotyczącą doręczeń postanowień wydawanych w toku postępowania klauzulowego2. W praktyce może budzić wątpliwości jakie zasady doręczeń stosować w odniesieniu do ugody zawartej przed mediatorem oraz wyroku sądu polubownego i ugody przed nim zawartej. Z jednej strony podlegają one procedurze sądowej legalizacji w postaci postępowania o zatwierdzenie ugody mediacyjnej lub postępowania o stwierdzenie wykonalności tytułów powstałych w postępowaniu arbitrażowym, zasadniczo polegającej na opatrzeniu tych dokumentów klauzulą wykonalności. Z drugiej strony mają one charakter prywatny i stają się tytułami wykonawczymi dopiero po przeprowadzeniu wspomnianej procedury legalizacyjnej, zaś regulacja tej procedury jest zamieszczona w przepisach szczególnych w stosunku do regulacji postępowania klauzulowego (art. 776–795 KPC). Przedmiotem niniejszego artykułu jest ocena przepisów regulujących doręczanie tytułów wykonawczych w postępowaniu klauzulowym, ze szczególnym uwzględnieniem zatwierdzonej ugody zawartej przed mediatorem oraz wyroku sądu arbitrażowego lub ugody przed nim zawartej, których wykonalność została stwierdzona przez sąd. Celem niniejszego opracowania będzie odpowiedź na pytanie, czy przepisy o doręczeniach zawarte w przepisach postępowania klauzulowego mają zastosowanie do postanowień dotyczących tytułów powstałych w postępowaniu mediacyjnym i arbitrażowym, a w przypadku odpowiedzi negatywnej, wskazanie prawidłowej podstawy prawnej procedury doręczeń.