Abstrakt

Uwagi wprowadzające Przedmiotem artykułu1 jest analiza pojęć: miejsce postępowania przed sądem polubownym (użyte w art. 1154–1156 KPC, art. 1165 § 4 KPC, art. 1166 § 2 KPC oraz art. 1192 § 2 KPC) oraz miejsce wydania wyroku (użyte w art. 1197 § 3 KPC), tak jak są one rozumiane na gruncie Kodeksu postępowania cywilnego2.  Artykuł broni stanowiska, zgodnie z którym: 1) Kodeks postępowania cywilnego odróżnia miejsce postępowania przed sądem polubownym od miejsca wydania wyroku, gdzie to ostatnie również jest miejscem postępowania przed sądem polubownym, ale w zakresie pojedynczego etapu tego postępowania, jakim jest etap wydania wyroku; 2) rozróżnienie to ma pozwolić na wskazanie miejsca postępowania przed sądem polubownym (mającego, stosownie do art. 1154 KPC, znaczenie dla ustalenia prawa właściwego rządzącego postępowaniem przed sądem polubownym) różnego od miejsca wydania wyroku (mającego, stosownie do art. 1025 § 1 KPC oraz art. 1215 KPC, znaczenie dla ustalenia prawa właściwego oraz jurysdykcji krajowej w zakresie zaskarżenia wyroku sądu polubownego przed sądem państwowym oraz dla zasad uznawania czy stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego); 3) ponieważ art. 1197 § 3 KPC znajdzie zastosowanie tylko, jeżeli miejsce postępowania przed sądem polubownym położone jest w Polsce, w praktyce może chodzić o rozbieżność polegającą na wskazaniu miejsca postępowania przed sądem polubownym położonego w Polsce a miejsca wydania wyroku za granicą;54) każdorazowo w Kodeksie postępowania cywilnego, tak w odniesieniu do miejsca postępowania przed sądem polubownym, jak i miejsca wydania wyroku, niezależnie od tego, kto i w jaki sposób decyduje o ich położeniu, chodzi o kategorię umowną (prawną), a nie faktyczną (geograficzną); 5) w świetle Kodeksu postępowania cywilnego wskazania miejsca postępowania przed sądem polubownym dokonują strony, a w braku wskazania przez strony – sąd polubowny (art. 1155 § 1 KPC), w ostateczności czyniąc to w ten sposób, że za miejsce postępowania przed sądem polubownym uważa się, określone w ten czy w inny sposób w sporządzonym i podpisanym orzeczeniu, miejsce wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli tylko zostało ono wydane na terytorium Polski (art. 1155 § 2 KPC); 6) miejsce wydania wyroku określają w pierwszej kolejności strony (art. 1197 § 3 zd. 2 KPC), przy czym jeżeli strony inaczej nie zastrzegły, określenie przez nie miejsca postępowania przed sądem polubownym rozciągnie się także na wskazanie miejsca wydania wyroku; określenie miejsca postępowania obejmuje bowiem co do zasady także postępowanie przed sądem polubownym w zakresie jego etapu, jakim jest etap wydania wyroku; w takim przypadku wskazanie miejsca wydania wyroku w treści wyroku (art. 1197 § 3 KPC) następuje jako określenie deklaratoryjne, sprawozdawcze; 7) w braku jego określenia przez strony, o miejscu wydania wyroku (art. 1197 § 3 zd. 1 KPC) decyduje sąd polubowny...